Weersverwachtingen op termijn: linkjes naar modelsimulatie/bewolkingskaarten

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
Er zijn enorm veel weers"voorspellings"sites waar de verwachtingen gebaseerd zijn op vrij oude simulaties, voornamelijk van het Global Forecasting System (GFS). Reden: iedereen kan er aan. Maar het model is zeer grofmazig (al bestaat er een versie op 7km, maar zelfs dat is niet echt fijnmazig, en er zijn een pak sites die de resultaten van nog veel grofmazigere simulaties gebruiken) en de fysica eerder rudimentair, dus die zit er vaak compleet naast. Meest voorkomende pijnlijke scenarios:

-schitterend weer wordt verwacht na het oplossen van de ochtendnevel, alleen lost die helemaal niet op. En 's avonds is het dan bewolkt, net als overdag;
-er wordt 's nachts geen bewolking verwacht, maar na 1 uur donkerte sta je al met de heupen in de mist. Dauw op de hoofdspiegel, 0 minuten observeren, en met aangedauwde hoofd- en vangspiegels naar huis...
-er komt overdag bewolking door convectie (stijgende lucht). Het model ziet die 's nachts netjes verderdrijven en blijven bestaan en dus beslis je maar niet te gaan observeren, maar in werkelijkheid lost die na zonsondergang op!

Dus in plaats van naar Yahoo! weather, yr.no, het nogal slecht genoemde "Accu"weather etc. te kijken, kun je als je niet op lange tijdshorizonten kijkt beter lonken naar de kaartjes van de simulaties die door de lokale meteorologische diensten worden geproduceerd.

Meestal zijn die fijnmaziger, maar via koppelbestanden gekoppeld aan grofmazigere modellen op langere termijn (om de condities op het begintijdstip aan te geven en ook de condities aan de rand van het gesimuleerd gebied, en die het model dus "voeden").

Die koppelbestanden komen meestal van ofwel GFS, ofwel het ECMWF, of (als tussenstap) uit een model dat één van die twee gebruikt en een soort "tussenoplossing" levert op middellange termijn (zoals het Franse Arpège); ook DWD maakt zulke "halgrofmazige" simulaties die op hun beurt door hen en Zwitsersen wordt gebruikt.

De dag zelf en de dag daar net vóór zijn de fijnmazige simulaties duidelijk het meest betrouwbaar. Maar je hebt vaak maar resultaten op 24u of 36u, soms 48u.

Voor de iets langere termijn (een paar dagen vooruit, of het weekeinde als het nog het begin van de week is) kun je beter bij de Fransen of Duitsers terecht bij de "intermediaire" simulaties, en voor de nog langere termijn kijk je het best naar ECMWF (maar die levert geen wolkenverwachting, je ziet alleen de luchtdrukgebieden en zones met veel wind staan) of inderdaad "good old" GFS.

Enkele nuttige links:

Lange termijn:

GFS: http://www.skippysky.com.au/Europe/ -- erg leuk door de vele indices: bewolking, transparantie (bewolking maar ook verwachting van hoeveel atmosferische extinctie het vocht in de lucht veroorzaakt!), seeing (rudimentair, maar toch vaak niet zo slecht -- gebaseerd op de straalstroomwind en de wind op 10m die lokaal turbulentie veroorzaakt), dauwgevaar (gebaseerd op relatieve luchtochtigheid op 2m). Goed om al te zien wanneer de beste dagen zich mogelijk aanbieden, maar verwacht toch nog een pak verrassingen!!

Ook: http://www.meteociel.fr/modeles/gfs/nebulosite/3h.htm

ECMWF: http://www.ecmwf.int/en/forecasts/ch...ential-500-hpa -- maar je moet al wat van meteo kennen om te raden wat dat qua bewolking zal opleveren.

Een nieuwe site toont je meer parameters van de ECMWF-run, onder andere de bewolking:
https://meteologix.com/be/model-charts/euro

Da's mooi meegenomen, want bij ECMWF waren die kaarten betalend, en op die site enkel die van het "rapid" model (op kortere termijn maar met recentere gegevens).

Midellange termijn:

1) MeteoBlue: het Zwitserse http://www.meteoblue.com/ (minst betrouwbaar) -- met abonnement tot 6 dagen vooruit, anders 3 dagen

Levert (gekoppeld aan DWD ICON en GFS, naargelang de horizon) verwachtingen. Is pessimistisch over het vormen van mist, en maakt lage wolkenvelden wat "vlokkig" en statisch (het dient vooral om goed te werken in de bergen) zelfs als het in realiteit bewegende wolkenbanden zijn.

Bekijk toch eens de nieuwste https://www.meteoblue.com/en/weather/webmap/ en scroll er wat door, maar als er wat vlokkige bewolking is een twintig kilometer van waar je observeert, dan kan die gerust over je hoofd komen te staan. Die link heeft een abonnement nodig, maar per e-mail adres dat je hebt (of maakt) kan je 14 dagen lang een "trial period" krijgen.

Als je geen abonnement hebt: https://www.meteoblue.com/en/weather...rlevels/europe

Ook meer gerichte maps: Astronomical seeing. Vergeet de seeingvoorspellingen (kloppen voor geen meter) maar de straalstroomwind staat er wel op. Verwachte luchtvochtigheid is handig.
https://www.meteoblue.com/en/weather/forecast/seeing/

Meteogram: https://www.meteoblue.com/en/weather/forecast/air/
Bewolking, relatieve vochtigheid, windrichting en sterkte...eigenlijk veel informatiever.

Leukste kaart om te weten of vele verschillende modellen (die je apart kan raadplegen, zie beneden) het eens zijn met de verwachtingen:
https://www.meteoblue.com/en/weather...st/multimodel/

2) Hetzelfde NEMMS model, maar gekoppeld aan GFS en dan Arpège in plaats van GFS en dan Duitse gegevens, gerund door Meteo France op ongeveer 5km resolutie:
http://www.meteociel.fr/modeles/nems...?mode=38&map=0

3) ICON: geproduceerd door DWD, de Duitse meteodienst. Verwachtingen op 72 uur (3 dagen). De simulatie draait op 0 en 12 uur universele tijd, dus reken erop dat er 's ochtends en rond 4 uur in de namiddag nieuwe kaarten komen. Loopt meestal in die drie dagen gelijklopend met de Meteoblue-verwachtingen, maar minder gedetailleerd (niet toevallig).

http://www.meteociel.fr/modeles/icon...es.php?mode=11

4) HIRLAM: weercode gemaakt door het KNMI, en werkt uiteraard erg goed voor Nederland. Er zijn Europese kaarten maar de Franse kaarten zijn eigenlijk fijnmaziger en bedekken ook Nederland. Ongeveer 10km resolutie, 48 uur.

http://www.meteociel.fr/modeles/hirl...ode=38&map=400

5) Misschien één van de beste 10km-modellen die Nederland bedekken: Arpège (van Meteo France): http://www.meteociel.fr/modeles/arpegezoom.php?mode=38 . De namiddagrun blikt 114 uur in de toekomst, de nachtrun 102.

Meestal is het interessant MeteoBlue of NEMMS, Hirlam en Arpège te vergelijken -- als het kan. En misschien ook GFS, maar die zit er veel vaker naast.

Korte termijn, toegespitst op de Benelux:

1) Arome HD 1.3km: Erg goed voor het geheel van België, Noord-Frankrijk en Zuid-Limburg in NL, want erg fijnmazig en met het meest complexe model voor lokale fysica binnen een cel (Meteo France heeft een pak meer rekenkracht ter beschikking dan het KMI of KNMI!) Rekent 36-42u vooruit, de middagrun produceert ongeveer om 17u kaarten. Gekoppeld aan Arpège (uiteraard)

Is voor Nederland wat minder fijnmazig dan voor België.

http://www.meteociel.fr/modeles/aromezoom.php?mode=38

2) Alaro 4km: hoofdsimulatie van het Belgische KMI. Oudere Aladin-code maar met Arome fysica erin geïntegreerd. Uiteraard ge"tuned" voor België, maar daardoor ook voor Zuid-Limburg; kijkt maar 36 uur vooruit:

http://www.meteociel.fr/modeles/alar...&mode=38&map=0

3) Harmonie 3km: hybride code; samenwerking tussen het KMI en KNMI (met delen Hirlam, Aladin en Arome), kijkt 48 uur vooruit:
http://www.meteociel.fr/modeles/harm...ode=38&map=500

Wordt zowel door het KMI en het KNMI gebruikt om de andere modellen wat te valideren (net als Arome, trouwens). Dat is trouwens ook wat ik doe: ik kijk vooral naar Arome, Harmonie en Alaro, en dan HIRLAM en Meteoblue om eens te vergelijken met modellen die heel andere bronnen gebruiken.

Er zijn op meteociel.fr nog wat andere modellen te vinden, nota bene van de Engelsen en nog wat extra globale modellen (met name het globale WRF, die je kan vergelijken met GFS en Arpège om eens te zien of alle modellen het met elkaar eens zijn), maar meestal zijn voor de Benelux de Franse, Belgische, Nederlandse en Duitse gegevens interessanter.
 
Laatst bewerkt:
Dank je Alexis voor het delen! Dit gaat ons (mij) een heleboel stress schelen bij toekomstige Go/Nogo-beslissingen :goedgedaan
 
Clearoutside.com voorspelt tot één week vooruit en er is ook een app van. Ik heb hem nog niet vaak genoeg gebruikt om iets te kunnen zeggen over de betrouwbaarheid en nauwkeurigheid.

Jarno
 
Clearoutside.com voorspelt tot één week vooruit
Niets voorspelt. Een model produceert enkel verwachtingen. En op die termijn is vrijwel alles een derivaat van GFS of WRF.

Ik ga niet herhalen wat ik bovenaan postte: het is beter dan niets, maar de fysica van het model is eenvoudig gehouden om ver door te kunnen rekenen zonder gigantisch veel rekenwerk nodig te hebben.

Op korte termijn is er veel beter, maar dan heb je een computerzaal vol computers een paar uur nodig om te rekenen aan 48u verwachtingen. En dat hebben enkel de meteo-diensten van de grote landen. Voor alaro, Harmonie en de locale Hirlam hebben het KMI en KNMI het voordeel dat hun lokaal domein vrij klein kan gehouden worden, maar ze teren via koppelgegevens ook op de groten.

Het is tussen de lijnen trouwens duidelijk dat darksky.net niet zijn eigen modelsimulaties maakt, ook in de "about us". Dat ze hun eigen nabewerking doen en het handig verpakken verandert er niets aan.

De bedoeling van de sticky is net aan te tonen dat er op midellange en zeker op korte termijn wat anders is dan dezelfde GFS simulatieruns geserveerd met twintig verschillende sausjes...want als er eentje er naastzit, doen die het allemaal.

De meteoblue "multimodel" pagina is wel erg handig, trouwens, en dan kun je van de verschillende modellen op bijvoorbeeld meteociel.fr de brongegevens opzoeken.
 
Wie zelf met een weermodel voor de eigen woonplaats wil spelen moet eens op http://www.wxsim.com/ kijken. Het kan vrij worden gebruikt. Alleen als je nauwkeurige voorspellingen wil doen moet het worden aangepast en dat is een betaalde dienst.
 
Dat zijn geen "weermodellen voor de eigen woonplaats". Dat is de zoveelste GFS-gegevens-nabewerker (ik verwacht dat we er in dit draadje nog 5 pagina's vol gaan krijgen.) Het staat trouwens op de site (die zelf trouwens zegt geen ECMWF-gegevens te gebruiken omdat het flink dokken is om die te krijgen).
 
Een heel fijn overzicht, Alexis! Dat maakt het vergelijken van verwachtingen een stuk inzichtelijker :).

OpenWeatherMap geeft op hun website ook een aardige beschrijving van verschillende weermodellen. Zelf gebruiken ze voornamelijk GFS. Ze maken ook nog onderscheid tussen 'meteorological models' en 'weather calculation models', waarbij die laatste gevoed wordt door geïnterpoleerde gegevens uit weerstations.
 
"Weather calculation models" zijn de opvolgers van de vroegere synoptische meteorologie (terwijl "klassieke" verwachtingsmodellen behoren tot de numerische meteorologie). Dat stelt je in staat om gegevens zoals die van sat24.nl te gebruiken om erg nauwkeurige plaatsgebonden verwachtingen te maken. De weerinstituten gebruiken trouwens dat soort zaken wel degelijk voor betalende producten voor bijvoorbeeld mensen met broeikassen (hagel!), fruitboeren e.d. Als er een onweer je kant uitkomt wil je inderdaad wel weten dat hij boven jouw hoofd gaat zitten, en om hoe laat.

In de VS heb je grote streken waar je met synoptische modellen goed uit de weg kan, vooral in het binnenland. Dat ligt in Europa net iets moeilijker.

Vooral voor astronomie ligt synoptische extrapolatie meestal wat moeilijk, want er gebeurt nogal wat bij de dag/nachtovergang: wij willen vooral overdag al weten of we moeten vertrekken, en niet wachten tot het donker is om te weten hoe de nacht eruit zal zien. En dan heb je vaak wel wat complexe fysica in je model nodig...
 
Ik probeer de kort termijn kaartjes te begrijpen. Begrijp ik het nu goed dat vanavond rond 22:00 tot een uurtje of 2:00 in zuid Nederland (Noord-Brabant is voor mij belangrijk ;) ) de nacht helder kan zijn?

Rood zie ik al bewolking en zwart/niks als helderheid. Wat betekenen de kleurtjes eigenlijk? Ik probeer de pagina met google translate te vertalen want Frans heb ik nooit gehad :) .

De kaartjes heb ik geprobeerd te vergelijken met de satelietbeelden (kijk ik ook regelmatig op om het weer te voorspellen) op buienradar.nl
 
Er is een aparte kleur voor lage, middelhoge en hoge bewolking.

Laag: rood, middelhoog: groen, hoog: blauw. Combinaties geven andere kleuren (dus als er op alle niveaus bewolking is, dan is het wit).

Let wel op: GFS-kaartjes gebruiken vaak een andere kleurcodering. Alaro begruikt een andere hoogte om te bepalen of iets "laag" of "midden"bewolking is (dus wat in Arome nog "laag is" kan in Alaro al "midden"-bewolking zijn.)

Maar inderdaad: vannacht worden vanuit het zuiden opklaringen verwacht en pas rond 2 uur het lokaal opkomen van lage bewolking (van Noord naar Zuid). Hoe noorderlijker je zit, hoe korter het venster met helder weer.

22:00 is een beetje krap en in vele modellen blijft er op dat uur plaatselijk nog wat hangen, het kan evengoed nog anderhalf uur langer duren, vooral aangezien "Noord-Brabant" niet zo'n preciese indicatie is (in het westen blijft het rond Antwerpen in alle modellen langer hangen) -- ik zou de "run" van 12Z afwachten om het op een uurtje nauwkeurig te kennen.

Arome en Alaro zijn optimistischer dan Harmonie en Hirlam, waar het kan duren tot middernacht voor het in het grootste deel van Noord-Brabant opklaart. En opnieuw, helemaal in het noorden en het westen van Noord-Brabant is het nog wat link...
 
Laatst bewerkt:
Ik wilde dit al veel eerder vragen maarehh...

sixela, jij was aan het rekenen (toch?) tijdens GP qua tijden... Als ik nu de huidige HARMONIE kaart bekijk, dan is die zo te zien om 11u gemaakt (of wordt daar bedoeld: geupload) maar hij start om 9u. Is de tijd die bovneaan het kaartje staat correct? Of moeten er nog correcties gedaan worden?
 
sixela Wat denk je van de verwachtingen van CalSky? Mijn ervaring hiermee in Spanje is dat de bewolkingsverwachtingen tussen 60 en 75% betrouwbaar zijn en de seeingverwachtingen meer betrouwbaar dan die van MeteoBlue.
 
CalSky = GFS. Soortgelijk aan SkippySky. En ja, de seeingverwachtingen van MeteoBlue zijn niet zo betrouwbaar, trouwens ook volgens MeteoBlue.
 
oetie. Wat betreft meteociel kaarten: Z is UTC+0, en dat staat bij ons achter op de lokale tijd.

Een "6Z" run is de 'run' die om 6uur UTC wordt opgestart en genereert verwachtingen vanaf 6uur UTC of 7uur UTC (de tijdsstap in de simulatie is kleiner maar eindproducten worden gemaakt voor elk uur van gesimuleerde tijd).

Een kaart voor 6U UTC (begin van de simulatie) wordt in Harmonie niet getoond; in dit geval is de eerste kaart voor 7Z (er staat trouwens "+1" wat betekent "1 uur na de referentietijd van de 'run'".)

De legende van de kaarten zijn in lokale tijd (nu CEST+2).
 
Het is de run van 6Z. Z is UTC, en dat staat 2 uur achter op de lokale tijd. De eerste kaart is één uur in de toekomst (daarom staat er "+1h") dus 6Z+1h=7Z, dus 9 uur lokale tijd voor onze zomertijd.
 
Terug
Bovenaan Onderaan