Object van de Maand Mei 2022: M106, just another Messier?

[Jef De Wit]

We lezen op het internet (bron): "M106 wordt vaak over het hoofd gezien als "gewoon een ander object in de Messier-catalogus", hoogstwaarschijnlijk omdat het geen coole bijnaam heeft zoals de meeste van de indrukwekkende Messier-objecten." Reden te meer om M106 tot OvdM te kiezen! Kleine historische noot: het stelsel werd in 1781 door Pierre Méchain (de assistent van Messier) ontdekt en pas in 1947 aan de Messiercatalogus toegevoegd.

Graag in dit topic je waarneemverslag, foto en/of schets. Bijkomende historische en/of astrofysische weetjes zijn altijd welkom. Vergeet ook geen poging tot detectie met je bino. Voor iedereen die graag wat meer uitdaging heeft: er staan nog een paar NGC-stelsels in de buurt (zie foto hieronder).

En vergeet de vraag uit de titel niet te beantwoorden: is M106 de zoveelste Messier of juist niet?


Bron kaartje: https://www.deepskycorner.ch/m106/m106.en.php

 

[skyfan]

Nou, dan ben ik de eerste! Vannacht rond half twee heb ik vanuit de Belgische Kempen M106 bekeken met de Mewlon, 142x en Astronomik Deepskyfilter. Vrij heldere ovale kern, met aan weerskanten perifeer zichtbare spiraalarmen. Het was mooi transparant, met wat overdrijvende wolkenveldjes. NELM ca mag 5,5 (de mag 5 ster in UMi zag ik goed).
Ik doe er mijn schetsje van twee jaar geleden bij, het zag er nu net zo uit.

 

[sterrenboy]

Als het donderdag overdag mooi zonnig weer is dan kan het woensdagavond -grote kans- helder worden…
En dan gaan we het in de Ardennen eens proberen. De vorige Ovdm maken dan ook nog ‘n kans, zal ze wel alvast noteren.

Het Ovdm is iig wel altijd te zien, dat scheelt.

En vergeet de vraag uit de titel niet te beantwoorden: is M106 de zoveelste Messier of juist niet?

Object van de Maand Mei 2022: M106, just another Messier?​

Moet het niet zijn: gewoon een ander Messier? (Vertaling van de titel)

 

[Jef De Wit]

Moet het niet zijn: gewoon een ander Messier? (Vertaling van de titel)

Een beetje taalvariatie maakt het leven aangenamer. Komt op hetzelfde neer.

 

[skyfan]

Gisteravond heb ik hem onder een Belgische mag ca 5,5 hemel weer bekeken, nu met de SD115S Vixen refractor. Welk een verrassing; ik kon zelfs met deze kleine (nou ja, in vergelijking met de forumkanonnen) kijker flinke aanzetten van de spiralen zien. Langwerpige heldere kern, en aansluitende halo in een soort van S vorm, het loopt niet zo ver door als op mijn eerdere schets, maar toch! Die Vixen is echt top optiek! Ook de spiralen in M81 waren te zien. 140 en 190 x, geen filter.

 

[John Baars]

M106 mag van mij een echte Messier zijn hoor. Mooi ding, ooit gezien, glad vergeten, vanavond weer gezien. Moest achter mijn refractor wel bijna op de grond gaan zitten. Oef. Met de 120mm was te zien dat er een helder gedeelte en een zwakkere "swing" in zaten. Da's weer eens wat anders dan de gebruikelijke vlekkies. Zo mooi als het schetsje van Skyfan was hij hier niet natuurlijk, maar wel bijzonder. Prima keuze!

 

[markus17]

Vandaag en gisteren een poging gedaan, zoals altijd met sterrenstelsels een totale mislukking. Het object zit te hoog voor een telescoop dus ik had de 9x63-verrekijker nodig, over de balkonrand. M109 zit in de weg en is niet te zien, M106 evenmin.

Wel zijn er wat voorgrondsterren te zien. Of misschien toch één van die voorgrondsterren eigenlijk een stelselkern was is met een verrekijker uit de losse pols niet te zeggen,

Ik bevind me in bortle-6/7, vlak buiten de stad zijn zijn er véél meer sterren met het blote oog te zien, maar ik bevind me dan nog wel deels in de lichtkoepel. Gaat het daar wèl lukken met een 9x63?

 

[coldfieldboundary]

De transparantie was vanavond eindelijk terug super. En onze Grote Beer lekker nabij het zenit.
Zopas ook eens naar de 106 gegaan. Je hebt gelijk als je zegt dat ie vaak niet gedaan wordt. Toch ook een goeie Messier gewoon. Al bij 40x te zien. Dan vergroten. Grote uitgerekte ovaal. Kleine kern, helder kernpunt, armen steken ver uit, de armen zijn noord-zuid gericht.
Ben ook naar 2 kleine buren gegaan. NGC 4217 ligt in een gemakkelijk V-vormig groepje heldere sterren. Wel is hij maar net perifeer te zien.
NGC 4220 is iets gemakkelijker, het pluisje viel veel sneller op. Ten NO is er een koddig Y-vormpje van 4 sterretjes.
Dit alles met de 30cm bij 120x en 133x.

 

[Jef De Wit]

Ook ik heb van de transparante nacht (2-3 mei) geprofiteerd om M106 op te zoeken met mijn 30 cm onder een SQM 19.2 hemel (Bortle 7). De tijd genomen om zoveel mogelijk detail uit het stelsel te halen. Dat werd een frustrerende bezigheid... ik zag amper/niet meer dan met m'n 8 cm refractor onder een Zeeuwse hemel (zie verslag en schets hier). Dit stelsel schreeuwt (voor detail) om een donkere hemel!

x50: de kern is direct zichtbaar, perifeer is er een halo en oriëntatie zichtbaar, voor de starhop vertrok ik vanuit Cor Caroli (Phecda zat dichter bij M106, maar met een bijna zenitale stand, ook in het 'dobsonhole')
x92: de kern is plat en langwerpig
x171 en x240 (+CLS):
* de kern heeft NW-ZO oriëntatie
* merkwaardig, maar soms draait de oriëntatie bijna 90° (NO-ZW)
* de halo is onmiskenbaar (met perifeer zicht) maar het is moeilijk om er structuur in te zien
* de grens van de halo is onduidelijk
* de halo is meestal niet echt langwerpig, eerder een ovale gloed (L/B=2)
* slechts af en toe groeit het stelsel tot L/B=3 à 4

@markus17 Ik denk dat je zeker een kans maakt met je 9x63. M94 was in mijn 8x42 perifeer te zien als een zwakke, licht gezwollen 'ster'. Voor M106 moest ik de tijd nemen, maar het stelsel is af en toe op te pikken met perifeer zicht. Veel moeilijker dan M94. M63 lukte niet (al heb ik die ooit al gezien vanuit mijn tuin met de 8x42).

 

[skyfan]

Vannacht was een mooie transparante nacht, waardoor ik met de Mewlon weer veel mooie galaxies kon bewonderen. Uiteraard nog weer langs geweest bij M106, en hij was weer indrukwekkend, gelijk aan mijn eerste schets maar met een nog wat dikkere halo, prachtig! Ik kon later mag 15,4 zien, dus met de transparantie zat het wel goed. Visueel zat het denk ik rond 5,8.

 

[fransvanschaik]

In Oegstgeest waren alle lampen uit denk ik
Ik zag net alfa Coma perifeer om 01.30
3691 met de allergrootste moeite om 1 uur.
3681 wel een stuk beter

 

[skyfan]

In Oegstgeest waren alle lampen uit denk ik
Ik zag net alfa Coma perifeer om 01.30
3691 met de allergrootste moeite om 1 uur.
3681 wel een stuk beter

Nee, ik zit anderhalve week in de belgische Kempen, daar is het een stuk donkerder, een verademing na Oegstgeest.
Ik zag trouwens ook de begeleider van de Whale , en de Hockeystick galaxy.

 

[meegja]

M106 is voor mij het object geweest wat heeft aangetoond dat integratie tijd een enorme positieve impact kan hebben.
Vóór M106 had ik per object misschien 1 á 2 uur integratietijd. Maar M106 had zoveel structuur in zich en daar kwamen de Ha smalband gebieden ook nog eens bij.
M106 heeft er bij mij voor gezorgd het fotograferen van objecten op een andere manier te bekijken en alleen al daardoor is het voor mij meer dan "gewoon een andere Messier"

Maar ook de structuur, kleur en het "extra" paar Ha armen, maakt het tot een meer dan gewone Messier wat betreft fotograferen.
Dit is 1 van mijn eerste foto's van M106, is uit 2020. Ik vond het toen al een heel mooi object.



Een jaar later teruggekeerd met een jaar meer kennis en ervaring (zowel in capturen als bewerken) en dat er toen op los gelaten. Dit keer met 15,5 uur aan opnames, in breed- en smalband wat onderstaand resultaat gaf. En uiteraard ga ik dit jaar verder met data verzamelen want er is nog veel meer uit te halen

 

[wvreeven]

Het is eindelijk helder hier nabij Madrid maar er is ook geweldig veel lichtvervuiling. Desondanks ben ik op jacht gegaan met mijn 15x70 verrekijker en ik denk dat ik M 106 gespot heb. Ze stond vlak boven de punt HD 107275 van een ruit van sterren, gevormd door 3 CVn, HD 107740, HD 106851 en die punt ster, en links van de ster HD 107610. M 106 zelf was een zeer vaag ovaal vlekje dat zeer sterk perifeer waarnemen nodig had. Ik heb ook nog even M 51 geprobeerd en die was kleiner maar wel wat makkelijker zichtbaar. Het gaat me waarschijnlijk niet lukken om M 106 vanaf een echt donkere locatie te zien dus hier moet ik het bij laten voor deze maand.

 

[HanKr]

Met de meivakantie ook m'n reis-scope meegenomen, naar Duitsland. Na een geweldig mooie avond afgelopen maandag, die veelbelovend begon met de samenstand van de maansikkel en Mercurius (see post aldaar) en vervolgens nog vele mooie waarnemingen, was het gisteren helaas wat minder. Maar m'n laatste avond en dus laatste kans onder een hemel zonder lichtvervuiling. En een kans om dit object op te zoeken, want die was ik vergeten. Zo'n beetje liggend in het gras de scope zowat richting zenit om te zoeken door de zoeker, onhandig. Met de app erbij proberen te lokaliseren. Niet zo'n succes, totdat op m'n schermpje er een object langs kwam, precies in lijn met M106. Uiteraard was de satelliet ook in het echt te zien. Even timen en vastgelegd waar de zoeker naar toe moet. En ja, gevonden! Maar vanwege de sluierbewolking en een 61mm APO ook niet veel meer dan een pluisje (en die NCGs werden 'm helemaal niet). Maar wel gelukt!

 

[sdn]

Gisteren heb ik ook een poging gedaan. De maan was vrijwel vol maar stond vrij laag, M106 stond vrijwel in het zenit. Ook was er eens geen wind. Visueel was het stelsel perifeer net te vermoeden als langwerpige vlek, dat viel echter niet mee. Met camera in IR (462MC, 742nm longpass filter) was het stelsel zeer duidelijk en dook er wat detail van stofvlekken/banden op, plus vagere buitenste armen die net boven de achtergrond uit kwamen. 40 minuten integratie, 16s subs.



Wel is duidelijk dat ik iets moet gaan doen aan de walking noise. Tot nu toe niet zoveel last van gehad als nu, ik denk vanwege de afwezigheid van wind.

 

[Jef De Wit]

In mijn stadsrand-tuin bleek M106 inderdaad "just another Messier" (zie post #9). De nacht van 24 op 25 mei trok ik met @sixela naar Honsem, qua donkerte een hele verbetering. Het was een van de laatste nachten met (een beetje) astroduister.

Bij lage vergroting (x50) is het stelsel het grootst. Vooral aan de zuidkant loopt M106 - met geduldig perifeer kijken - ver door (bijna tot aan de ster). De noordkant is veel korter en zwakker. De algehele indruk is een UFO-vorm (alhoewel het op foto eerder ovaal is). Bij x171 zijn de 'buitengebieden' niet meer detecteerbaar en bepekt het stelsel zich tot een ovale halo. De heldere kern is langwerpig en maakt een hoek t.o.v. van de oriëntatie van de rest van het stelsel. Bij x343 verdwijnt het zuidelijk deel van de halo. Er zit een amper zichtbare donkerdere band tussen de kern en het noordelijk deel. Daarmee heb ik de helderste arm kunnen detecteren. Me happy Toch wil ik zeker M106 eens onder een echte donkere hemel bekijken met m'n 30 cm telescoop.

Thuis heb ik op basis van mijn notities en 'kribbels' een synthese schets gemaakt. Het is geen visuele indruk bij een bepaalde vergroting, maar een verzameling van alle zichtbare details bij de verschillende vergrotingen.



Joost Verheyden van astroclub Capella was ook aanwezig en maakte onderstaande foto van me. Aan de oriëntatie van de telescoop te zien, was ik waarschijnlijk met M106 bezig!

 

[John Baars]

Mooie schets Jef!
Een helder gedeelte met een zwakkere swing erin, zoals ik ook al zag, alleen dan tig keer zwakker.
Je hebt hem treffend weergegeven!

 

[Denebula]

Ik had de mazzel om eind februari/ begin maart op een donkere plek in Drenthe te kunnen fotograferen. Toen ook M106 en omgeving vastgelegd.

Hoge resolutie:

M106 and neighbouring galaxies

An astrophotograph by dnnsrttn on AstroBin

www.astrobin.com

 

[Klaas V]

Hallo, ik had een vraag wie weet de afstand van PGC 39615 dit is een diffuus stelsel in de nabijheid van M106 puur uit nieuwsgierigheid.