Rem
Rogue planet
Wie winter zegt, zegt Orion. En wie Orion zegt, denk daarbij meestal ook aan de Orionnevel in het zwaard van de strijder. M42 is natuurlijk het showpiece van dit sterrenbeeld, en misschien wel van de hele winter. Voor velen van ons is dit het eerste deepsky-object – naast de Pleiaden – dat we hebben bewonderd door een verrekijker of telescoop. Maar ook voor de waarnemers onder ons met jarenlange ervaring blijft de Orionnevel een fascinerend object vanwege zijn ongelofelijke hoeveelheid detail: de fijne slierten en filamenten van de nevel, en last but not least het trapezium, waarvan het altijd een uitdaging blijft om alle zes te sterren te zien.
Maar daar gaan we het deze maand niet over hebben.
Die eer valt te beurt aan M42’s kleine buurman M43. Net als zijn illustere grote buur is M43 een stervormend HII-gebied. De nevel is ook gekend als De Mairan’s Nevel, naar de Franse wetenschapper Jean-Jacques Dortous de Mairan, die het object rond 1730 ontdekte. Later is de nevel door de bekende kometenjager Charles Messier op zijn niet-komeetlijst bijgezet onder nummer 43. M43 is in feite onderdeel van M42 maar daar van ons vandaan gezien, visueel van gescheiden door een dichte stofbaan die de Noordoostelijke Donkere Baan wordt genoemd. Stiekem hebben we het dus eigenlijk toch een beetje over M42. Samen met M42 maakt M43 deel uit van het Orion Moleculaire Wolkcomplex, dat een veel groter gebied omvat dan deze twee nevels.
M43 is een emissienevel. Het uitzenden van licht door ionisatie van de gaswolk wordt voornamelijk veroorzaakt door de ster ongeveer in het midden van M43, die luistert naar de welluidende naam HD 37061 of NU Orionis (hoofdletter N plus U, niet te verwarren met ν – Griekse letter Nu – Orionis).
M43 is ongeveer 1600 lichtjaar van de aarde verwijderd, waardoor we de nevel zien zoals deze was in de nadagen van het Romeinse rijk. M43 is 2.1 lichtjaar in doorsnede.
Het opzoeken van M43 is niet zo moeilijk: zoek M42. Het vervolgens herkennen van M43 kan lastiger zijn; zoek een ronde, of met een grotere kijker, enigszins kommavormige nevel direct tegenover de plaats waar de twee duidelijke “uitlopers” van 42 samenkomen. Hierbij is een niet al te hoge vergroting het handigst. De kommavorm van de nevel komt door een stofband, de Donkere Band van M43, die noord-zuid loopt over de nevel met een bocht aan de noordkant. Aan de andere kant van deze band loopt M43 nog door, maar dat deel is zwakker. Eigenlijk is de nevel dus min of meer rond.
Maar daar gaan we het deze maand niet over hebben.
Die eer valt te beurt aan M42’s kleine buurman M43. Net als zijn illustere grote buur is M43 een stervormend HII-gebied. De nevel is ook gekend als De Mairan’s Nevel, naar de Franse wetenschapper Jean-Jacques Dortous de Mairan, die het object rond 1730 ontdekte. Later is de nevel door de bekende kometenjager Charles Messier op zijn niet-komeetlijst bijgezet onder nummer 43. M43 is in feite onderdeel van M42 maar daar van ons vandaan gezien, visueel van gescheiden door een dichte stofbaan die de Noordoostelijke Donkere Baan wordt genoemd. Stiekem hebben we het dus eigenlijk toch een beetje over M42. Samen met M42 maakt M43 deel uit van het Orion Moleculaire Wolkcomplex, dat een veel groter gebied omvat dan deze twee nevels.
M43 is een emissienevel. Het uitzenden van licht door ionisatie van de gaswolk wordt voornamelijk veroorzaakt door de ster ongeveer in het midden van M43, die luistert naar de welluidende naam HD 37061 of NU Orionis (hoofdletter N plus U, niet te verwarren met ν – Griekse letter Nu – Orionis).
M43 is ongeveer 1600 lichtjaar van de aarde verwijderd, waardoor we de nevel zien zoals deze was in de nadagen van het Romeinse rijk. M43 is 2.1 lichtjaar in doorsnede.
Het opzoeken van M43 is niet zo moeilijk: zoek M42. Het vervolgens herkennen van M43 kan lastiger zijn; zoek een ronde, of met een grotere kijker, enigszins kommavormige nevel direct tegenover de plaats waar de twee duidelijke “uitlopers” van 42 samenkomen. Hierbij is een niet al te hoge vergroting het handigst. De kommavorm van de nevel komt door een stofband, de Donkere Band van M43, die noord-zuid loopt over de nevel met een bocht aan de noordkant. Aan de andere kant van deze band loopt M43 nog door, maar dat deel is zwakker. Eigenlijk is de nevel dus min of meer rond.
Bijlagen
-
123730.jpg
Laatst bewerkt:
