Object van de Maand December 2021: Saxofooncluster

[Bobbie]

Gisteravond even met de Canon 10x30 vanuit het zolderraam geprobeerd dit object van de maand op te sporen (nou, opsporen: zo moeilijk is dat niet). Helaas, hij stond al zo hoog dat het kantelraam in de weg zat. Dan maar even naar de saxofoon in de gordel van Orion zoals @EdwardB dat in dit topic beschreef. Ik ben geen ster in het herkennen van patronen maar deze was overduidelijk. Grappig sliertje dat zich tussen Mintaka en Alnilam door slingert. En nu maar hopen dat ik de goede saxofoon heb gezien, en anders heb ik gewoon een nieuwe ontdekt.
De Orionnevel en vooral de omgeving waarin hij staat was in de bino ook een genot om naar te kijken. De batterijen voor de beeldstabilisatie houden het trouwens erg lang uit.

 

[TomC]

Melotte 20 stond al een tijdje op mijn verlanglijstje. Dit najaar wilde ik 'em écht eens serieus goed observeren en gedetailleerd op schets zetten. Met m'n recent aangekochte Vixen 120S refractor was het een puur genot om de haarscherpe speldjes geduldig op een volledig A4 blad in te tekenen.



In totaal 3 uur observeren, in de vrieskou en met een volle maan die achter het huis stond.

 

[markus17]

Wow, er zit nog een hele kont onder die saxofoon! Die kon ik door het gebibber niet oppikken. Daar moet snel een telescoop op!

 

[Jan De Ceuster]

@TomC paste heel dit sterrenveld (ik schat toch ruim 5°) in hetzelfde beeldveld of is de schets opgebouwd uit mozaiekjes?

 

[Jan De Ceuster]

Gisteren het OvdM bekeken en geschetst. Ik gebruikte hiervoor mijn zoeker van 9X50.
De maan zat al klaar rond de horizon maar stoorde niet zodanig dat het object nog goed te zien was.
Volgens DeepSkyLog valt onder meer een stuk van de beker van de saxofoon buiten het object Melotte 20. Maar het lijkt me logischer zoals de weergave in de schets.


Bekijk bijlage 1480279

Ik heb mijn schets eens op een andere manier afgewerkt omdat de mindere heldere sterren nauwelijks te zien zijn. Persoonlijk vind ik het zo beter. Wat vinden jullie?

 

[TomC]

Ja, deze versie is stukken beter. Je herkent beter het sterveld en de vorm van de saxofoon.

Mijn schets is opgebouwd uit een 20-tal beeldvelden.
Werkwijze: eerst de helderste sterren op papier gezet met Pan27mm oculair, dit bij 30x vergroting. Daarna overgeschakeld naar Delos 17.3mm en dan het sterrenveld door het beeld laten lopen, zodat je op een 5-tal minuten een lange "band" van je A4 blad hebt kunnen aanvullen. Dat truukje herhaal je x aantal keer, totdat het hele blad vol staat met stipjes

Om je een idee te geven, hierbij de veldschets:



Ongeveer halverwege de schets had ik een meridiaan flip, daarom dat de cijfers dan ook omgekeerd zijn

Wie aandachtig kijkt: de veldschets is gespiegeld, want ik gebruikte een zenitspiegel.

 

[Jef De Wit]

@TomC Geweldig om zo'n veldschets te zien. Niets dan respect voor je methode. Als je krap bij kas zit, kan je je veldschetsen nog altijd verkopen als moderne kunst

 

[cloudbuster]

Paint by numbers noemen ze dit toch?

Zeer herkenbare methode, maar wat zijn de sterren met een boogje er omheen? Zijn dat de perifeer zichtbare sterren? Zelf geef ik die een klein kruisje. Ook nummer ik minder sterren; de sterren waarvan de helderheid het meest voorkomt nummer ik niet, dat scheelt een hoop. Verder gebruik ik voor de zwakkere sterren een grijze fineliner ipv een zwarte, die hoef ik dan ook niet te nummeren. Maar dat is bij schetsen met potlood wellicht lastiger.

Hoe dan ook, ieder heeft zijn/haar eigen methode en alle werkjes die ik in de topic zie zijn de moeite waard

 

[TomC]

Klopt, puntjes tussen haakjes zijn perifeer zichtbaar. Als ik een kruisje plaats, is dat om een foute positie te corrigeren.
Mijn methode tot nummering is vergelijkbaar: van 1 (helder) tot 5 (zwak), randje direct zichtbaar geen nummer en perifeer met haakjes.
Echter bij Mel20 was het zo complex dat ik ook met een 6 ben begonnen ... en dan moet je dat doorzetten.

 

[cloudbuster]

Grappig, die sterren met een foute positie kras ik gewoon door
Ik zet ook vaak een + of een - achter een getal om aan te geven dat het net wat zwakker of helderder is dan dat getal. Afijn, dit is allemaal wat off topic...

Voor mij is het alweer ruim 5 jaar geleden dat ik dit cluster tekende (met de 15 x 70) in de begindagen van de hobby. Ik wist toen niet van de bijnaam "saxofoon" en deze vorm viel me ook pas op toen ik de schets nadien aan het uitwerken was op de computer

 

[markus17]

Het was helder en -7.5c, dus de ES127/952 stond buiten op het balkon af te koelen met de NaglerT5 31mm. Het cluster was een uur geleden nog buiten beeld, dus de Pleiaden maar bekeken.

Dat lukte niet, want de koude kijker kwam niet meer in focus. Dan de kijker maar weer naar binnen om een extensiering te verwijderen. De Nagler31 komt met twee extensieringen normaal gesproken nog net in focus met twee ringen, dat bleek nu anders.

Één extensiering minder werkte prima, maar het cluster zit zo hoog dat ik vanaf een oud kratje bier mijn oog niet onder de RDF kan krijgen. Op goed geluk de kijker gericht en in één keer hartstikke raak en een heleboel mooie sterren in beeld.

Op ~30x is het cluster duidelijk te groot om helemaal te overzien, maar door de kijker te bewegen komen duidelijk twee lange slierten sterren in beeld waar een S-vorm in te zien is.

Ik vind het een prachtig OvdM, maar wil het graag nog eens zien door de SW120/600-achromaat mèt de Nagler31 op ~19x, het vermoeden is dat de Saxofoon dan meer tot haar recht komt.

 

[wvreeven]

Ook ik heb deze cluster vanavond eindelijk kunnen bekijken vanuit Spanje. Met de 15x70 verrekijker zag ik een langgerekte groep van heldere sterren die meer dan 1 beeldveld nodig hadden om helemaal te zien. Aan de noord- en zuidzijden was de groep scherp afgetekend. De heldere Alpha Persei was oranjegeel en er was nog een gele ster zichtbaar. Lastig goed te bekijken met de verrekijker in de hand en staand met mijn hoofd in mijn nek 😅

 

[markus17]

Ja, het is geen sinecure om dat ding zo hoog - en stil - te houden. Hier was het spontaan onbewolkt, maar mooi helder zeker niet. De 9x63 liet desondanks de hele sliert ongeveer in één beeldveld vangen. Misschien past het wel in het beeld, maar het was lastig de kijker staand stil te houden op slippers en een nat balkon.

Bonus, het is nu in het noorden warmer dan het vanmiddag was, en dat is altijd een vreemde gewaarwording.

Hopelijk staat het volgende OvdM deze keer wel op de eerste van de volgende maand gereed

 

[Center Mark]

Net nog even het cluster in de 72mm f/6 ED met 30mm 70gr oculair gezet. Wat een boven verwachting leuk ding! Een lange sliert sterren vertrekkend vanuit de heldere Mirfak.

Ik heb er ook nog de 6.5x44 bino bij gepakt, valt niet mee zo recht boven in het zenit. Maar ook in de bino was de slinger sterren goed te vinden.

Leuk object, goede keuze!

 

[Wild-duck-11]

Ok, wat laat voor december, maar eindelijk het gat in de bewolking gezien. Met een 10x50, Mirphak in noord-west, cluster goed te zien ondanks de onrustige lucht. Meer naar west, overduidelijk oranje voor mij, Sigma Per en meer naar noord, een duo met een gele ster, HD20123. Het cluster zelf zie ik altijd als een gespiegeld vraagteken, ben niet zo muzikaal blijkbaar. Mooi, dat wel!

 

[Harro]

Ik doe mijn best maar ik zie geen "saxofoon-patroon".
Kan iemand het schetsmatig weergeven hoe het ongeveer bedoeld is?

(mooi schetswerk overigens in dit topic; compleet met kleuren.)

 

[Jef De Wit]

Ik doe mijn best maar ik zie geen "saxofoon-patroon".
Kan iemand het schetsmatig weergeven hoe het ongeveer bedoeld is?

Hopelijk helpt dit...

 

[coldfieldboundary]

gelijk heb je Harro, ik zag hem eigenlijk ook niet (durfde niet toe te geven)

.... en kijk, ik dacht hem nog anders :

.

.

allez, boeiend is het nu wel !

 

[Harro]

dank voor de beide verklaringen.
Ik vermoedde zelf al zoiets als de 2e optie die Coldfield beschrijft : maar dan aangevuld met het cirkelpatroon van sterren onderaan.

Belangrijkste is dat ik nu gemotiveerd ben om eerdaags dit gebied zelf te gaan bekijken.
Want visueel ziet het er vaak anders uit dan op sterrenkaarten.

 

[Harro]

een voorbeeld: toen ik dit najaar de Wild Duck Cluster (Messier 11) bekeek beschreef ik die als volgt:
"... het lijkt alsof er het getal 13 staat uitgeschreven, en alsof daar een vierkant kader omheen is getrokken. Ik zie geen Wilde Eend hier in...."
Dat was mijn visuele interpretatie.

Maar als ik nu foto's bekijk: zie ik dit 13-patroon werkelijk totaal niet !
Zelfs niet op schetsen van andere waarnemers.