Kollase 2023

oetie

Wannabe
Dit jaar viel het Kollase astroweekend in een weekend dat qua maan toch iets minder was: het weekend van 9 september. Maar uiteindelijk was dat niet erg: we waren met de gehele groep, en het weer was fantastisch. Ik reed ditmaal met Jan-Willem mee, dus lekker via Groningen. In verband met ruimte en die maan besloot ik om niet mijn 16" dobson mee te nemen maar mijn 18cm maksutov. Dan maar planetaries waarnemen en planeten imagen als niemand last van me heeft. Kollase 2023: Het volvetronde oetie-verslag.

Aldus geschiedde en omdat JW en ik allebei de tijd hadden, vertrokken we op donderdagochtend al richting het astro-walhalla in diep donker noord Duitsland. Het zonnetje scheen, het was rustig op de weg en alles was goed in de wereld :) Bij aankomst waren Bert, Roel, Harro en Steven er al, en uiteraard was Andreas er om ons te verwelkomen. Terwijl we de bedjes opmaakten en de telescopen opzetten kwamen nog Tom en Marco aan en zo waren we compleet voor nacht 1.

Na de (verplichte?) bbq was het tijd om er eens rustig voor te gaan zitten. Het is zo bijzonder en heerlijk om je telescoop neer te kunnen zetten en dan te weten dat je hem daar het hele weekend kunt laten staan! Ik heb ook nog weinig ervaring met visueel waarnemen met GoTo dus dat was een interessante gewaarwording. Aan de éne kant gaat het zo lekker snel, maar het maakt mij ook wel onrustig.

NB: tijdens het opzetten komt Eli nog opeens het veld oprijden, die eigenlijk vrijdag zou komen maar blijkbaar op tijd klaar was op donderdag en geen zin meer had om te wachten. Ik zou ook niet meer kunnen wachten om met ons te gaan waarnemen ^_^.

Deepsky-waarneemsels nacht 1​

Ik begon met M15, maar die valt me tegen. Ik schrijf op: Nog niet goed afgekoeld? Ja, ik sta ook wel erg dicht bij het kampvuur dat pas net is uitgegaan en de temperatuur daalt natuurlijk rap zo in de schemering. Al mijn waarnemingen en foto's zijn trouwens met mijn Skywatcher Skymax 180 op iOptron iEQ45 PRO. Gebruikte camera (wanneer van toepassing) is ZWO ASI 224MC-S met ZWO ADC.

NGC7009: Ook beetje fluffy, ik zie wel een hint van de kleine uitlopertjes. M13 gaat beter, hele gaten tussen de sterren in. NGC6210 ook niet zo boeiend, nog niet zo scherp. M92 op hoge vergroting: Het centrum lijkt vierkant. Ik ga even buurten bij Roel om mijn ogen verder te verpesten voor dit weekend. Ik kijk bij hem de heksenbezem en de claw (onderdelen van de Sluiernevel). Damn...

M57 met de 17,3mm is prachtig. De Delos heeft precies een mooie vergroting in deze telescoop (156x) en hoewel ik hem bijna nooit gebruik in de dobson, is het geloof ik dit weekend mijn meestgebruikte oculair. Zo zie je maar... De cat eye nevel is een blauwig wolkje, ik haal er niet veel meer uit, ook niet met hogere vergroting. NGC6803 en NGC6804 zijn amper te onderscheiden van een sterretje, met UHC zie je het nog een beetje. NGC6803 gaat wel beter dan 6804.

Ik sluit af met Saturnus en M2, die er nu wel mooi uitzien, hoewel de seeing vanavond tegenvalt (hoor ik ook elders op het veld). Hierna duik ik al snel in bed want ik heb Grote Plannen: Ik wil 's ochtends extra vroeg opstaan om komeet Nishimura te bekijken! Jan-Willem, Harro, Bert en Eli zien het ook wel zitten en ik zet de wekker om 4:45.

Ochtendritueel​

Na een onrustige nacht ben ik uiteindelijk uit mezelf om 4:15 wakker en ik stap om 4:30 naar buiten. Het is nog steeds kraak, doodstil, en de maan, planeten en de verschillende grote dotten sterren van de Wintermelkweg stralen me toe. Het is bijna jammer dat ik een doel heb.

Ik wek de anderen en we lopen snel het terrein af, de één met een verrekijker, de ander met een camera, en we wandelen langs de weg naar een plek met hopelijk het beste zicht. Uiteindelijk vinden we een plekje waar we nét de komeet kunnen zien terwijl we met (bad)slippers en blote voeten in gympen in de brandnetels staan te trappelen.

IMG_9945kl-1024x730.jpg

Komeet C/2023 P1 Nishimura op vrijdagochtend 8-9-23 rond 5:00

Superleuk, ook door de verrekijker kon je best heel aardig de staart nog zien. De schemering haalt ons echter snel in en al gauw heeft het geen zin meer om de komeet te blijven waarnemen. De anderen duiken terug in bed maar ik besluit om gebruik te maken van het feit dat Jupiter nu lekker hoog staat.

2023-09-08-0342_7-Jupiter_AS_F2000_ap32_RSPSPI.jpg

Jupiter met Europa links vlakbij de rand. Eens een keer geen GRS :)

Vlak voor zonsopkomst is er nog een schaduwovergang van Europa. Je kunt Jupiter nog amper zien met het blote oog en het contrast is niet zo hoog, maar toch een leuk aandenken geworden.

2023-09-08-0449_0-Jupiter_AS_F5000_ap43_Drizzle15_RS3_PI.jpg

Jupiter met schaduwovergang van Europa

Wat een heerlijk ochtendje zo, en we zijn nog maar net begonnen.

De vrijdag staat in het teken van chillen, boodschappen, rustig aan doen, aankomst van het laatste gespuis, en dat soort dingen.

PXL_20230908_165048799kl-1024x768.jpg

Keuvelen bij de telescopen is natuurlijk ook nodig tijdens zo'n weekend.

Waarneemsels 8-9​

Ik begin ditmaal met de "zuidelijke" melkweg uitkammen, en ook eens wat objecten terug te zoeken die ik al heel lang niet heb waargenomen. M11 is er daar níet één van, die moet je gewoon zo vaak bekijken als je kunt, en zo gezegd zo gedaan :) Bij Roel bekijk ik nog eens M13, waanzin! NGC6712 is een tip van Harro, een leuk onregelmatig bolhoopje. Daarnaast IC1295, die kost me wat meer moeite maar uiteindelijk met de handen om het oculair en een UHC-filter gevonden. Ook een onregelmatige, maar dan een PN dus.

M26 lijkt wel alsof hij 2 beentjes heeft, M17 is absoluut spectaculair en hoef je echt geen grote telescoop voor te hebben. M16 valt me tegen (ligt dit aan mijn UHC filter?), NGC6539 krijg ik niet te zien. NGC6714 is een wazig bolletje met heldere kern, klein sterretje rechtsonder, waargenomen met 11mm. NGC6760 wolkje, niet opgelost ook niet met hoge vergroting. NGC6790 is micro, alleen door check met UHC +11mm oculair gevonden. Even wat makkelijkers, M27 met 17,3mm. Van NGC 6886 schrijf ik op: Not impressed, not sure. Als ik het object nu google vind ik dat wel zonde! Toch nog eens proberen in de grote dob!

NGC 6905 is een best groot bolletje, gezien met UHC en 11mm. NGC 6888 is amper te zien, beter zonder UHC. Sluiernevel is niet te doen met dit kleine beeldveld. NGC7008 is wel spectaculair! Hoge vergroting (245x), twee sterretjes ernaast, en een mooie krul erin. NGC 7048 is een zwak vlekje links van een driehoekje dat er als het ware naar lijkt te wijzen.

Hierna heb ik geloof ik nog geprobeerd Saturnus en Jupiter te imagen maar de data was zo slecht dat ik die later heb weggegooid.

9-9, voornamelijk imagen​

Zaterdag besloot ik de telescoop wat verder weg van de visueel waarnemers te zetten omdat ik me ontzettend bezwaard voelde om licht te maken. Andreas vond het geen probleem als ik even wat stroom uit een wat verder gelegen stal trok en zo stond ik redelijk afgelegen en afgeschermd zodat niemand last had van mijn computerscherm. Maar natuurlijk moest er eerst nog even wat visueel waargenomen worden! Ik heb geen notities gemaakt van M81, M82, NGC 7331 en NGC 7009. De seeing was een stuk beter en nu was ik behoorlijk onder de indruk van M2. Iets met speldenprikjes.

NGC 7006 omschrijf ik als 'micro'. M15 is kleiner en geconcentreerder dan M2. NGC 7027 streepje, perifeer wordt het een wybertje. NGC40 dan nog (daar keek ik naar uit!) met 11mm zwak neveltje om ster, ik zie niet de verhelderingen die ik me herinner van eerdere waarnemingen.

Hierna ga ik helemaal los op Saturnus en Jupiter. Helaas word ik overmoedig van het feit dat de seeing zo goed is en doe ik zowat alles met barlow, wat toch weer teveel van het goede is.

2023-09-09-2203_7-Saturn_AS_F2000_ap498_RS_WJ_RS_PI.jpg

Niet dat ik hier ontevreden mee ben... Saturnus 9-9-23 door Intes maksutov met ZWO ASI 224MC, ZWO ADC, 2x barlow, combinatie van een aantal foto's met WinJupos

Ik had gelukkig ook een paar foto's gemaakt zonder barlow van Jupiter

2023-09-09-2332_4-Jupiter_AS_F5000_ap144_Drizzle15_WJ_RS.jpg

Jupiter met de Grote Rode Vlek voorop, zaterdag 9-9-23

Normaliter gaan we op zondag terug naar huis maar JW en ik hadden allebei vrij en het kon niet op met het mooie weer, dus we konden nog een nachtje blijven! Helaas stond de dag in het teken van een volleybaltournooi met een heleboel onbekend volk waar ik persoonlijk totaal niet op zat te wachten. We zijn even de drukte ontvlucht om te gaan zwemmen, dat scheelde een beetje. Volgende keer moet ik hier echt op letten want ik had overdag wel spijt.

Maar 's avonds natuurlijk niet meer! Want zondag op maandag was de seeing NOG beter!

Waarneemsels 10-9​

M92 is nog steeds mijn lievelingsbolhoop. Ok, samen met M5. Maar toch: Heldere kern, mooie structuren in de halo: gewoon een beauty! M76 dan, mooi helder. Waargenomen met 17,3, aan de rechterkant loopt hij meer uit, beetje gescheiden (ik heb geen idee wat ik bedoel met gescheiden :S). NGC 7662, perifeer lijkt hij een ring, recht een bol. 11mm, lief sterretje erbij. NGC 6778, duidelijk bij direct kijken. Een blobje.

NGC 6751, lijkt beetje langwerpig sterretje rechtsonder, ook weer in de Delos. NGC 6781 is zonder filter het mooist. Ook bij Harro bekeken met NPB, dat is natuurlijk wel next level. Ik geloof dat we deze nacht ook de protoplanetaire nevel RAFGL 2688 oftewel Egg Nebula bij Harro en Roel bekeken hebben. Echt supercool dat je dit met je ogen kunt zien en ook nog best herkenbaar.

Het laatste dat ik volgens mij nog visueel heb waargenomen is de Cat's Eye bij Roel bij een whopping 1000X. Echt TotalWahnsinn!

Hierna ben ik weer gaan imagen, en heb ik deze foto's gemaakt:

2023-09-10-2236_2-detweedehelft_pi-1024x1024.jpg

De "saaie kant" van Jupiter heeft eigenlijk best wel veel mooie vlekjes en lijntjes <3

2023-09-10-2140_1-Saturn_AS_P20_ap62_Drizzle15_conv_WJ_RS_PI.jpg

Dit is mijn beste Saturnus tot nu toe :D Hij is eigenlijk nog te blauw maar blijkbaar houd ik van blauw.

Dan volgt hier nog de obligate foto van het kampvuur:

PXL_20230910_001835686kl-768x1024.jpg

Alles bij elkaar heb ik een fantastisch lang weekend gehad, met 4 heldere nachten, fantastisch gezelschap en nog niet eens zo extreem veel slaapgebrek (maar wel flink wat).

Nu wel zin om de 16" weer tevoorschijn te trekken, maar het mag niet van Gerrit.
 
Een mooi verslag . (y) Het door grote kijkers kijken op een donkere locatie is zoooo waanzinnig. Ik heb ook een keer die ''fout ''gemaakt door met een 16 inch te kijken.
Aperture fever slaat dan toe. En een paar weken later stond er een 14inch bij me thuis.;)
 
Ik heb toen ik de sumerian kocht hier best lang over nagedacht en dat is wel degelijk mijn 'forever telescope'. Het is superfijn dat mensen als Roel en Harro mij af en toe een blik door hun fantastische grote telescopen laten werpen natuurlijk, maar mijn gedachte was: 50 cm ga ik over een tijdje niet meer kunnen tillen en dan moet je een steekwagentje en een grotere auto en zit je met een spiegel die je actief moet gaan koelen en moeluk moeluk. Daar had en heb ik geen zin in. Dat wordt echt werk :)
 
Leuk verslag, Oetie. Jammer dat mijn auto niet groot genoeg was om jouw Sumerian ook nog mee te nemen. Volgende keer maar eens overwegen om een aanhanger te huren.
 
Heel fijn verslag, lekker divers ook! Visueel en fotografisch, heel veel onderwerpen. En sociaal!
 
Ik heb toen ik de sumerian kocht hier best lang over nagedacht en dat is wel degelijk mijn 'forever telescope'. Het is superfijn dat mensen als Roel en Harro mij af en toe een blik door hun fantastische grote telescopen laten werpen natuurlijk, maar mijn gedachte was: 50 cm ga ik over een tijdje niet meer kunnen tillen en dan moet je een steekwagentje en een grotere auto en zit je met een spiegel die je actief moet gaan koelen en moeluk moeluk. Daar had en heb ik geen zin in. Dat wordt echt werk :)
Zorgen dat als je op pad gaat er ook grote telescopen aanwezig zijn waar je af en toe door kan kijken, scheelt je een hoop sjouwwerk. ;)
Sinds ik bijna door mijn rug ging om een C14 te redden ben ik ook wel genezen van het grote spul. Maar het blijft wel kriebelen.
Helaas kan ik geen vaste opstelling in mijn tuin realiseren door een te veel aan hoge bomen, anders was die er allang geweest.
 
Laatst bewerkt:
Erg leuk verslag! Dit was echt een topeditie: heldere nachten en aangename temperaturen. En die momenten van topseeing waren onvergetelijk. De foto's zijn erg mooi geworden. Leuk om ook eens mee te kijken met dat planeetfotografie: spectaculair hoeveel detail er na stacken tevoorschijn komt in vergelijking met het livebeeld op je scherm.

Het laatste dat ik volgens mij nog visueel heb waargenomen is de Cat's Eye bij Roel bij een whopping 1000X. Echt TotalWahnsinn11
1065x ;)
 
Erg leuk verslag! Dit was echt een topeditie: heldere nachten en aangename temperaturen. En die momenten van topseeing waren onvergetelijk. De foto's zijn erg mooi geworden. Leuk om ook eens mee te kijken met dat planeetfotografie: spectaculair hoeveel detail er na stacken tevoorschijn komt in vergelijking met het livebeeld op je scherm.


1065x ;)
Zie je bij zo'n vergroting dan ook details van die nevel? Ik heb deze vaak genoeg gezien, maar meer dan een vaag blauw balletje word het niet.
 
Nou en of! En niet zo'n klein beetje ook. Natuurlijk de centrale ster, maar ook die prachtige dubbele ringenstructuur die je altijd op foto's ziet was eenvoudig zichtbaar. Het object heeft zo'n enorme oppervlaktehelderheid dat je maar kan blijven doorvergroten bij goede seeing en dat maakt het zien van die details een stuk eenvoudiger. Seeing én hoge vergroting is bij de Cat's Eye essentieel. Wat dat betreft lijkt het erg op planeetwaarnemingen.

EDIT: deze foto toont goed hoe het eruit zag in de 635mm:

De heldere knopen (waar de ringen elkaar kruisen) waren te zien, en perifeer waren ook die uitlopertjes aan weerszijden zichtbaar. Een krankzinnig mooi object!
 
Laatst bewerkt:
Nou en of! En niet zo'n klein beetje ook. Natuurlijk de centrale ster, maar ook die prachtige dubbele ringenstructuur die je altijd op foto's ziet was eenvoudig zichtbaar. Het object heeft zo'n enorme oppervlaktehelderheid dat je maar kan blijven doorvergroten bij goede seeing en dat maakt het zien van die details een stuk eenvoudiger. Seeing én hoge vergroting is bij de Cat's Eye essentieel. Wat dat betreft lijkt het erg op planeetwaarnemingen.
Ik ben jaloers.;)
 
Prachtige planeetfoto's Oetie.
Bijzonder dat de schaduw van Europa op Jupiter ook daadwerkelijk een langwerpige donkere vlek is, vervormd door perspectief.
En Saturnus. Zo mooi wat er tegenwoordig mogelijk is met een 18cm "telescoopje"

Ik zie een kleine artefact links van de planeetbol op de ring. Kun je iets vertellen hoe dat er in sluipt?
 
Prachtige planeetfoto's Oetie.
Bijzonder dat de schaduw van Europa op Jupiter ook daadwerkelijk een langwerpige donkere vlek is, vervormd door perspectief.
En Saturnus. Zo mooi wat er tegenwoordig mogelijk is met een 18cm "telescoopje"

Ik zie een kleine artefact links van de planeetbol op de ring. Kun je iets vertellen hoe dat er in sluipt?
Nope, geen idee 😅
 
Ja dat snap ik. Maar je kunt natuurlijk altijd proberen een lichtgewicht 14" te maken rond een mooie spiegel..... Ik test even je weerstand :devilish: :giggle:
Als ik de verslagen leest van oetie en Skyheerlen red je het niet met een 14 inch, je hebt in de buurt van de 30 inch nodig voor het betere werk.
 
Als ik de verslagen leest van oetie en Skyheerlen red je het niet met een 14 inch, je hebt in de buurt van de 30 inch nodig voor het betere werk.
Ja, dat klopt en tegelijkertijd ook weer niet. Anders zou iedereen een 5 meter telescoop moeten hebben om plezier in deze hobby te houden. gelukkig is dat niet zo. Wel is het denk ik zo dat terug gaan in grootte lastig is. En ik denk dat iets rond de 14-16" een hele mooie maat is. Nog net practisch te doen. Groter is voor de die-hards.

Ik was wel serieus over wat ik zei of een lichtbouw 14" niet een optie voor je is. Ik weet het, bij ouder worden nemen de krachten af. Wie niet sterk is moet slim zijn. Dus makkelijk uiteen te nemen en op te bouwen, tilbare onderdelen.... Ik kan niet beoordelen wat voor jou haalbaar is.
 
Terug
Bovenaan Onderaan