Je moet er wat voor over hebben…

Skyheerlen

Moderator
Als je je hoofd draait, kun je vaststellen of/dat het in je oog zit.

Mss ook een verschil tussen links en rechts.
 

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
klopt, meteen bij het uit focus draaien. En inderdaad 90 graden gedraaid aan de andere zijde, en ook enkel in de nabijheid van de focus, verder weg werden ze terug rond.

Ik zal eens moeten testen of het met verschillende oculairen het geval is, zo ja met welke. Het viel me ook alleen maar op wanneer ik wou stertesten, niet meteen bij gewoon ’bij’focusen tijdens het waarnemen.
Dat is inderdaad kenmerkend voor astigmatisme. Maar zoals ik zei, in een 31T5 is dat vrij normaal tenzij je abnormale ogen hebt. Daarom stertest je altijd met een oculair die een uittredepupil heeft van niet meer dan 1mm-1,5mm, en liefst nog minder (als de seeing het toelaat).

Anders is de eerste "usual suspect" een hoofdspiegel die niet meer goed in de sling ligt. Ik heb al Canopus gezien waar de sling ging klemmen tussen de spiegelbak en de spiegel, met alle gevolgen vandien. Één of ander probleem met de rugondersteuning kan ook (als je sommige celdelen kunt bewegen ook al is de telescoop 45° naar boven dan ligt de spiegel niet lekker in de cel).

Uiteraard is dat allemaal voor niet-centrale sterren -- snelle spiegels geven in vele ocuulair randastigmatisme, maar daarvoor zijn de ovalen aan de ene kant tangentieel en de andere kant radiaal, terwijl als het ergens in de spiegels zit (of het oog) het in het hele veld dezelfde oriëntatie heeft.

Goede tip: onthouden volgens welke as de ovalen liggen (indien constant over het hele veld) en dan de hoofdspiegel 45° draaien (al is het op een Canopus soms moeilijk om de sling dan op de goede plek te houden. Anders 22,5°.) Als de assen van het astigmatisme meedraaien met de hoofdspiegel, dan is het in de hoofdspiegel gebakken. Indien niet, dan niet, en dan is er altijd wel een mouw aan te passen.
 
Laatst bewerkt:

TomC

Arp_244
Kheb dat ook vastgesteld bij mijn 16" Alkaid bij laagste vergroting, in bijzonder in het N26T5 oculair. Net voor focus werd het een verticaal streepje, juist erna een plat streepje. Astigmatisme. Echter ik keek zonder bril en mijn ogen zijn astigmatisch 1.50 dus dat was de verklaring. Bij iets hogere vergrotingen zie ik dat effect nauwelijks (delos 17) en zelfs totaal nooit bij forse vergrotingen vanaf delos 10mm en lager.

Daarom heb ik voor de 26T5 een aparte Dioptrix 1.50 gekocht - sindsdien zijn de sterretjes continu perfect ragscherp, ook zonder bril.

Bottom line: geen paniek. De kans dat het aan de spiegel ligt is verwaarloosbaar (reputatie v Nichol). Al de rest is op te lossen.
 

wvreeven

Donateur
Hier nog iemand met astigmatisme. Ik zie het ook met de 31 mm Nagler in al mijn telescopen. En bij hogere vergrotingen veel minder of helemaal niet meer. Als ik met bril op kijk (wat ik vreselijk vind) dan zijn de sterren mooi rond. Misschien eens een oogtest laten doen bij een opticiën?
 

TomC

Arp_244
20210708_184232.jpg
Dit leuk speeltje. Een kleine ring met lensje om astigmatisme te corrigeren. Je schroeft die voorop het oculair - meteen ook bescherming van de ooglens bij het oculair.

De meeste webshops bieden de Dioptrx niet standaard aan in hun gamma. Echter deze heb ik direct via AST Optics gekocht, zij voeren die voor je in uit de VS.
 

Lifesvr

Vuurbal
Vorige nacht nog eens kunnen waarnemen. Deze keer zag het er beter uit, geen wolkenplukjes, en ik kon enkele uren waarnemen. Dauw is hier wel een probleem, maar gelukkig kon ik de dauwverwarming op de secundaire nog snel voorzien van nieuwe batterijen, en de aanslag verdween vrijwel meteen. Ook de oculairs hadden wat verwarming nodig, maar het hielp perfect. Rond 3 uur rolden dikke mistbanken over de heuvel en besloot ik stilaan te stoppen. Toch 4 uurtjes kunnen kijken.

NGC 6309 geschetst. Deze was vorige nacht nieuw voor mij dus die mocht de spits afbijten. de nevel heeft een donkere inham, en waaiert oneven uit.
IC 1257: een heel zwakke GC. Niet opgelost, heel klein.
ngc 6366: een vrij ruime en egaal verdeelde GC, bestaande uit miljoenen glinsterende speldenprikjes die uit de achtergrond opfonkelen. Op de voorgrond zijn 4 of 5 heldere veldsterren te zien.
ngc 6369: donutvormige PN, helderder aan de Noordzijde.
ngc 6445: hele mooie PN! Lijkt wat op een spookje, opgebouwd uit 2 heldere boogjes op de zijkanten. 1 boogje loopt net wat verder uit en toont zo 2 uitsteekseltjes. aanrader!
ngc 6751: alweer een heldere PN, deze keer wel een kleintje. Met de 8mm wordt een centrale ster zichtbaar.
ngc 6772: een zwakke, egaal heldere, ronde PN. Vrij groot qua oppervlakte. Je zou hem missen als je er toevallig passeerde.
ngc 6778: valt meteen op in de 17,3 mm Als een rond egaal vlekje. In de 8mm wordt hij licht ovaal in Oost-West richting.

de hemel en de vallei licht hier plots groen op, dus ik heb een kanjer van een bolide gemist.
over misten gesproken, het wordt echt wel heiig nu, dus ik doe nog snel jupiter en saturnus (speechless…); en M27 blaast mij compleet van mijn sokken.


Ook wat getest ivm de ovalen sterretjes: tijdens het waarnemen zelf geen last van gehad. De spiegel wat gedraaid en de orientatie blijft in dezelfde richting. (Oef). Mijn hoofd wat gedraaid, verschillende oculairs gebruikt, en zelfde resultaat. Ofwel ligt de spiegel niet goed in de sling, of op de houders, ofwel moet ik het bij de secundaire zoeken. Thuis krijgt de spiegel toch een bad, dan kan ik er eens degelijk naar kijken.
 

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
Als de richting van één van de astigmatische assen van/naar de primaire is, dan is het steevast de secundaire. Soms omdat die niet goed geplakt is, soms is het de secundaire zelf (ik denk dat Nichol de secundaire gaat halen bij anderen, waarschijnlijk Orion Optics, en bij OO zit er wel af en toe een slechte tussen). Hoe groot is de secundaire?

Als het de sling is, dan is het (behalve als die geklemd zit tussen de spiegel en spiegeldoos) minder erg in het zenith, trouwens. Maar Michael laat meestal heel weinig ruimte tussen de sling en de spiegeldoos, dus als de sling van tussen de twee strips glijdt die hem op zijn plaats moeten houden en op die strips gaat liggen, klemt hij soms direct, en dan gaat je spiegel daar aan de sling hangen in plaats van op de rugpunten te gaan liggen.

Barnard's Galaxy in de 31T5 niet vergeten, als je in de buurt bent. En later ook de Helix.
 
Laatst bewerkt:

Lifesvr

Vuurbal
dat kan kloppen. Ik zal er vanavond extra op letten. Geen ramp, dus. Ik meet hem vanavond wel eens op.
Het is wellicht inderdaad OO. Op de primaire spiegel staat achteraan Nichol zijn gekribbel, en op de zijkant een plakker met OO en de datum van de coating.
91106DE6-C755-4486-8887-B51300D498D5.jpegAB1E6AFE-9F27-493D-9FB5-3D67A08BF96E.jpeg
 

sterrenboy

SQM hunter @ the dark side in France
Soms omdat die niet goed geplakt is
Ik heb op mijn secundair 3 magneten van ieder 20mm doorsnede met een blob siliconen zo groot als de magneten zelf. Dikte rond de 2mm. (Nooit iets opgevallen van ‘krom’ beeld)

(Vandaar tussen haken)
 

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
Mhh -- ik zie dat de oriëntatie van de driehoekjes met een draadje wordt vastgezet. Ben je er zeker van dat er genoeg ruimte is voor dat draadje om vrij te bewegen tussen de driehoekjes en de spiegel? Anders moeten die nylonboutjes iets minder ingevezen worden.
 

Jef De Wit

Donateur
heck, ik probeer zelfs @Jef De Wit een plezier te doen door Te 12 op te zoeken (maar strand op een leeg stuk hemel). Het stijgbeugeltje eronder is wel een leuk asterisme, en heel herkenbaar, maar geen bolhoop.
Een Terzan bolhoop, leuke uitdaging. Steve Gottlieb zag 'm al in een 17,5 en 18 inch, dus blijven proberen! Met mijn 12 inch gaat het alvast niet lukken... Probeer Terzan 7 (in Sagittarius), dat zou het 'gemakkelijkste' exemplaar moeten zijn. Deze avond ziet het er naar uit dat ik eindelijk vanop mijn vakantieadres een poging kan wagen.... na 6 nachten vloeken op Franse wolken 😤
 

cloudbuster

blik op oneindig
He, dit verslag had ik even gemist :)
Gefeliciteerd met deze prachtige kijker! Een Canopus icm een Nichol spiegel is een droom setup en dan ook nog 18 inches groot... daar ga je heel veel plezier aan beleven (y)
 

Lifesvr

Vuurbal
Tijdje later, en intussen veel gebeurd. Ter titel van volledigheid deze kleine aanvulling.


Bij het ophalen ondervond ik zoals geschreven wat astigmatisme. Ik heb dat nooit eerder gezien, maar had ook geen ervaring met waarnemen met dergelijke optiek. Terug in België zijn we met enkele specialisten ter zake op zoek gegaan naar de oorzaak, en vooral: een oplossing.

We zijn begonnen met het terug vast zetten van de bevestigingen. Sumerian maakt de bevestiging van de hoofdspiegel zo, dat je maar 2 vijsjes hoeft bij te regelen. Aan de derde mag je niet raken. Dat was wel gebeurd, waardoor de spiegel niet meer op de juiste hoogte lag ten opzichte van de sling.
Vervolgens bleek dat 2 van de 3 wipjes in de spiegelcel verbogen waren. Ook hierdoor lag de spiegel lager, en werd hij niet meer egaal ondersteund. Het vermoeden is dat de transporteur het pakket moet laten vallen hebben, waardoor de wipjes door het gewicht van de spiegel een knik gekregen hebben. (De transporteur heeft het pakket tot 2x toe fout gestuurd, dus de kans is zeer groot dat daar de oorzaak ligt. Aan de telescoop zelf is geen schade die dergelijke val zou kunnen verklaren).
Dit verklaart wellicht ook waarom die derde bevestiging gelost was: de vorige eigenaar kreeg hem anders niet meer gecollimeerd.

Initieel probeerden we de driehoekjes die de spiegel ondersteunen wat hoger te zetten door wat ringetjes onder de boutjes te draaien. hierdoor kwam de spiegel wel bijna op de juiste hoogte te liggen - wat het astigmatisme wat deed minderen - dus we zaten op het juiste spoor…

een andere vermoedelijke dader was de secundaire spiegel. die bleek vrij dun te zijn, en dus ook een mogelijkheid. Daarenboven was hij ook vrij klein bemeten. Gelukkig had @sixela nog een grotere liggen, die beter past bij de maat van de hoofdspiegel. We namen het zekere voor het onzekere en besloten om deze secundaire in de telescoop te laten plaatsen. Hierdoor verdween hopelijk de kans tot astigmatisme in de ‘oude’ spiegel, maar kreeg ik ook een beter verlicht beeldveld.

De telescoop werd bij Sumerian gebracht, waar Michael de nieuwe secundaire spiegel installeerde, en de hele telescoop aan een grondige inspectie onderworp. Hij herstelde ook de wipjes, bracht wat verbeteringen aan, en de telescoop kon deze week al terug opgehaald worden. Net op tijd voor wat heldere nachten!

Donderdag haalde ik de telescoop op bij Sixela, en reed door naar de Oesterput. Jammer genoeg stond er heel wat wind, en moest ik achter de auto schutting zoeken. Niet ideaal… laag in het Noorden stond UMA uitnodigend te blinken En werden wat pluisjes bezocht. Een PAK van mijn hart: de telescoop werkt volledig naar behoren. De aanblik van M81, M82 en NGC 3077 was adembenemend! Op amper 20 graden hoog, in slechte transparantie, bij sterke wind… alle twijfel is nu weg, hij werkt naar behoren.
de sessie werd rond middernacht afgebroken omdat de wind niet ging liggen. De nacht nadien ben ik bij @TomC gaan waarnemen, voor een onafhankelijke expert opinion. Tom had trouwens nog een leuke attentie: een op maat gemaakte shroud!

37ADC686-D3BA-44E1-8653-00CDD8E3BE63.jpeg

De nacht was niet heel transparant maar toch voldoende om wat zaken te bekijken. Topper van de avond: Mirach’s Ghost. In de 12” ooit bekeken en toen was de naam vrij accuraat, daar leek het echt als een reflectie. In de 18” is daar gewoon geen sprake van. Het is gewoon een sterrenstelsel naast een heldere ster. De rest van het beeld is doorspekt met sterren, anders had ik zeker een schets gemaakt, maar dat moet nog even wachten, tot het platform er is…

Dat platform lijkt trouwens een match made in heaven voor deze telescoop!
3E7C380C-6D0B-4387-99C1-72EC14ADBE23.jpeg
4B9F38B2-43BE-4299-AA89-9C373E5E7B29.jpeg


ik wil nogmaals mijn diepste waardering en dank uitdrukken aan Alexis, Tom, Frank en Michael! Alleen dank zij jullie kan deze telescoop nu aan zijn tweede leven beginnen. En oh boy, wat een leven gaat dat zijn! 🥰
Jullie zijn topkerels!
 

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
"Pour la petite histoire"...de vermoedelijke daders qua astigmatisme waren het volgende:

- de collimatie deed de spiegel volledig verkeerd hellen, ter compensatie van de gebogen wipjes. Je kon die onmogelijk links en rechts op de goede hoogte krijgen ten opzichte van de sling.
- de gebogen wipjes deden de driehoekjes tegen de elastiekjes leunen die de oriëntatie vastleggen
- maar vooral: de gebogen wipjes waren te kort geworden en haperden wat omdat ze klemden in de gaatjes waar de bouten aan de uiteinden in moesten passen.

Die spiegel werd dus niet gelijkmatig ondersteund. Uiteraard levert @scorpio nooit zo'n telescoop (dat hebben we ook kunnen zien, want na het "groot onderhoud" bleek de telescoop perfect gecollimeerd te zijn, wat niet zo was als @Lifesvr die van de vorige eigenaar had gekregen).

We hadden dat allemaal al gezien en wat proberen te verhelpen met lapmiddelen (met slechts gedeeltelijk succes, vooral het laatste punt bleef blijkbaar een probleem), maar @scorpio besloot de koe bij de horens te vatten en de latjes opnieuw helemaal goed te maken. Met succes. En dat op een telescoop die allang niet in garantie meer was en voor de tweede eigenaar!

Wat nog het vreemdst is: dat iemand de telescoop blijkbaar jaren zo gebruikt (en weet dat er wat aan schort, want anders mor je niet aan de 'kom niet aan deze bout' bouten als je die collimeert) zonder de fabrikant ook maar om raad te vragen...
 
Laatst bewerkt:

TomC

Arp_244
Gisteren ook enkele keer mogen meekijken door de Canopus. Sjonges wat een ragscherpe sterren. Voor mij wat wennen: dubbele spiders! En perfecte puntjes tot de rand in een Delos17.3mm zonder ook maar een zweem van veldkromming. De sterren waren visueel écht feller dan in mn 16" Alkaid dus die 2 inch extra opening merk je verzekerd.

Wat is die Canopus toch een dijk van een ontwerp. Prachtig - zo in balans en solide.
 

sixela

hulpbeheerder - hij/hem/zijn
37adc686-d3ba-44e1-8653-00cdd8e3be63-jpeg.1477405


Waarom heb je de zoeker uit de zoekerschoen gehaald en achteraan in de tuin op een eigen montering gezet?
 
Bovenaan Onderaan