Het is midzomernacht. Grijze nachten en een matig transparante hemel. Hmmm, ... toch kriebelt het om waar te nemen? Welja het kan, door de juiste keuze qua objecten aan de hemel: zo dicht mogelijk tegen het zenit. Daar is de luchtlaag zo dun mogelijk en ook is de donkerte in dat gebied best aanvaardbaar. Enige nadeel het het lastig bewegen van de dobson - een noodzakelijk kwaad.
Het sterrenbeeld Bootes biedt in de vroege zomernachten een fijne keuze aan eerder zwakke maat toch boeiende galaxies. Een eerste object is NGC 5557 die in de IDSA atlas met de populaire naam "X-rated galaxy" gemarkeerd staat. Dat biedt perspectief
echter bij mijn vorige observatie met C11, bleef het bij een "kleine en compacte galaxie nabij heldere ster, zonder structuur". Dat moesten we toch eens van nabij bekijken met de lichtkracht van de 16" spiegelschijf.
Resultaat ... zelfs bij 440x vergroting was er niets 'speciaal' te zien. Zou het zó erg x-rated zijn?
Daags nadien een ander Herschel 400 galaxie die in de herkansing gaat. De kandidaat is NGC 5676 en stelt gelukkig niet teleur; bij lage vergroting is de westzijde duidelijk afgevlakt en bij 330x vergroting is perifeer een fijne boogvormige spiraalarm te herkennen.
In de buurt van NGC 5676 liggen nog enkele kleine pluisjes die een bezoek waardig zijn. Het fijne duo NGC 5672 met IC 1029 is een bijzondere studie: bij direct zicht is maar één veegje te zien. Met de atlas erbij zoek ik aan de oostzijde naar het tweede veegje. Niks, noppes nada. Totdat ik besef dat het heldere object niet NGC 5672 maar wél IC 1029 is !! En welja met perifeer turen in de andere richting is ook de zwakke gloed van NGC 5672 te zien.
De sessie werd opnieuw tijdig afgesloten om daags nadien nogmaals te kunnen observeren. De zoektocht in dezelfde regio gaat verder en NGC 5707 staat als een redelijk helder ellipsje aangeduid in de IDSA atlas. Deze galaxie is erg fraai, lekker scherp en duidelijk direct zichtbaar. Een extra toegift is Struve 1863 aan de oostzijde in hetzelfde beeld; deze heeft een erg nauwe scheiding van slechts 0.7 boogseconde maar dankzij de sublieme optiek van Nichol optics kon ik de zwakke begeleider nét los van de hoofdster ontwaren. Mijn schatting van position angle komt mooi overeen met de theoretische data (op 65 graden).
Minder dan een graadje verder naar het oosten ligt nog een leuk clubje galaxies. De helderste is NGC 5797 en kan bij direct kijken reeds gedetecteerd worden. De andere objecten vergen een vergroting van 200x (Delos 10mm) om perifeer te ontdekken; de overzicht-schets wordt met de Delos 17.3mm gemaakt. Aangezien ik nu ook de juiste locatie ken, lukt het om ook het dunne veegje NGC 5795 met direct kijken te zien. De twee andere vlekjes NGC 5804 en al helemaal NGC 5794 zijn gereserveerd voor het betere perifere turen.
Een volgend pluizig Bootes slachtoffer wordt NGC 5689 - ook deze is een Herschel 400 object en toont zich best fraai. De langweripige kernzone heeft wat vlekkerige eigenschappen (met een heldere patch aan oostzijde; de zuidelijke zijde is ook wat scherper donker afgelijnd. De omgeving is opvallend sterarm.
In het hoge noorden van Bootes wandel je zo over de grens met Ursa Major en tuimel je op de gebieden rond Messier 101. Deze reusachtige face-on galaxie is maar moeilijk te zien in de lichtvervuilde tuin en van spiraalarmen is al helemaal geen sprake.
Vlakbij liggen er twee galaxies die mijn aandacht trekken en op schets zullen eindigen; eentje ervan is NGC 5422 omdat deze op de EVAC edge-on lijst staat. En inderdaad - bij hogere vergroting zijn twee superdunne uitlopers te zien. Mooi object!
De afsluiter van deze leuke driedaagse mindzomernachtsessie (yeey veel punten!) wordt NGC 5473. Deze galaxie staat eveneens in de Herschel 400 lijst; mijn vroegere waarneming met C11 vermeldt "Compact en rond galaxie met heldere kern en zwakke nucleus die zacht overgaat in begrensde halo. Perifeer zijn geen extra details te zien". Dat vraagt voor een extra studie met de 16" optiek! Bij de laagste vergroting (75x) is de kleine waas nauwelijk te zien, pas bij 200x vergroting is de galaxie direct zichtbaar - exact zoals de beschrijving met de C11. Welnu, verder vergroten ... Delos 6mm geeft 330x ... niks. Dan maar Delos 4.5mm en bij 440x ... niks. Hmmm ... de Delos 3.5mm erin en ... ** tuur ** neen niks extra detail te zien. Het diffuse schijfje wordt ietsjes korrelig en aan de noordzijde staat een zwak voorgrondsterretje.
Nadien geniet ik gedurende een uur van de fijne Messier zomerobjecten - zonder schets - en omstreeks 3u30 gaat de Alkaid terug naar zijn parkeerplaats: de schemering maakt de hemel alweer lichter.
De grijze nachten zijn niet optimaal voor deepsky maar met wat moeite en goede planning kan je écht welk leuke waarnemingen doen.
Het sterrenbeeld Bootes biedt in de vroege zomernachten een fijne keuze aan eerder zwakke maat toch boeiende galaxies. Een eerste object is NGC 5557 die in de IDSA atlas met de populaire naam "X-rated galaxy" gemarkeerd staat. Dat biedt perspectief
echter bij mijn vorige observatie met C11, bleef het bij een "kleine en compacte galaxie nabij heldere ster, zonder structuur". Dat moesten we toch eens van nabij bekijken met de lichtkracht van de 16" spiegelschijf. Resultaat ... zelfs bij 440x vergroting was er niets 'speciaal' te zien. Zou het zó erg x-rated zijn?
Daags nadien een ander Herschel 400 galaxie die in de herkansing gaat. De kandidaat is NGC 5676 en stelt gelukkig niet teleur; bij lage vergroting is de westzijde duidelijk afgevlakt en bij 330x vergroting is perifeer een fijne boogvormige spiraalarm te herkennen.
In de buurt van NGC 5676 liggen nog enkele kleine pluisjes die een bezoek waardig zijn. Het fijne duo NGC 5672 met IC 1029 is een bijzondere studie: bij direct zicht is maar één veegje te zien. Met de atlas erbij zoek ik aan de oostzijde naar het tweede veegje. Niks, noppes nada. Totdat ik besef dat het heldere object niet NGC 5672 maar wél IC 1029 is !! En welja met perifeer turen in de andere richting is ook de zwakke gloed van NGC 5672 te zien.
De sessie werd opnieuw tijdig afgesloten om daags nadien nogmaals te kunnen observeren. De zoektocht in dezelfde regio gaat verder en NGC 5707 staat als een redelijk helder ellipsje aangeduid in de IDSA atlas. Deze galaxie is erg fraai, lekker scherp en duidelijk direct zichtbaar. Een extra toegift is Struve 1863 aan de oostzijde in hetzelfde beeld; deze heeft een erg nauwe scheiding van slechts 0.7 boogseconde maar dankzij de sublieme optiek van Nichol optics kon ik de zwakke begeleider nét los van de hoofdster ontwaren. Mijn schatting van position angle komt mooi overeen met de theoretische data (op 65 graden).
Minder dan een graadje verder naar het oosten ligt nog een leuk clubje galaxies. De helderste is NGC 5797 en kan bij direct kijken reeds gedetecteerd worden. De andere objecten vergen een vergroting van 200x (Delos 10mm) om perifeer te ontdekken; de overzicht-schets wordt met de Delos 17.3mm gemaakt. Aangezien ik nu ook de juiste locatie ken, lukt het om ook het dunne veegje NGC 5795 met direct kijken te zien. De twee andere vlekjes NGC 5804 en al helemaal NGC 5794 zijn gereserveerd voor het betere perifere turen.
Een volgend pluizig Bootes slachtoffer wordt NGC 5689 - ook deze is een Herschel 400 object en toont zich best fraai. De langweripige kernzone heeft wat vlekkerige eigenschappen (met een heldere patch aan oostzijde; de zuidelijke zijde is ook wat scherper donker afgelijnd. De omgeving is opvallend sterarm.
In het hoge noorden van Bootes wandel je zo over de grens met Ursa Major en tuimel je op de gebieden rond Messier 101. Deze reusachtige face-on galaxie is maar moeilijk te zien in de lichtvervuilde tuin en van spiraalarmen is al helemaal geen sprake.
Vlakbij liggen er twee galaxies die mijn aandacht trekken en op schets zullen eindigen; eentje ervan is NGC 5422 omdat deze op de EVAC edge-on lijst staat. En inderdaad - bij hogere vergroting zijn twee superdunne uitlopers te zien. Mooi object!
De afsluiter van deze leuke driedaagse mindzomernachtsessie (yeey veel punten!) wordt NGC 5473. Deze galaxie staat eveneens in de Herschel 400 lijst; mijn vroegere waarneming met C11 vermeldt "Compact en rond galaxie met heldere kern en zwakke nucleus die zacht overgaat in begrensde halo. Perifeer zijn geen extra details te zien". Dat vraagt voor een extra studie met de 16" optiek! Bij de laagste vergroting (75x) is de kleine waas nauwelijk te zien, pas bij 200x vergroting is de galaxie direct zichtbaar - exact zoals de beschrijving met de C11. Welnu, verder vergroten ... Delos 6mm geeft 330x ... niks. Dan maar Delos 4.5mm en bij 440x ... niks. Hmmm ... de Delos 3.5mm erin en ... ** tuur ** neen niks extra detail te zien. Het diffuse schijfje wordt ietsjes korrelig en aan de noordzijde staat een zwak voorgrondsterretje.
Nadien geniet ik gedurende een uur van de fijne Messier zomerobjecten - zonder schets - en omstreeks 3u30 gaat de Alkaid terug naar zijn parkeerplaats: de schemering maakt de hemel alweer lichter.
De grijze nachten zijn niet optimaal voor deepsky maar met wat moeite en goede planning kan je écht welk leuke waarnemingen doen.
hoewel de muggen soms spelbreker kunnen zijn
Commentaar