nieuw oculair of oculairen

[konussky]

Hallo,

Ik wil me eerst maar eens voorstellen, ben eigenlijk weer opnieuw begonnen met de hobby.
Beschouw mijzelf als een beginner, pas een nieuwe telescoop gekocht namelijk een skywatcher 200pds f5 op eq5 goto.
Ben ook druk met fotografie.
Mijn vraag is eigenlijk de volgende: Bij de telescoop zat een let 28 mm 2" oculair wat op zich een helder beeld geeft, maar behoorlijk aan de randen vervormd(sterren zijn geen pinpoint aan de randen) ben ook in het bezit van 8 mm 1,25" tmb planetairy deze heeft veel minder randonscherpte.
Ik wil een 3.5 mm of een 4 mm oculair met redelijk goede randscherpte maar niet meer als € 100 per stuk voor zowel deepsky en planeten.
Wil misschien de 28 mm vervangen voor een beter oculair, indien betaalbaar.
Misschien vraag ik wel iets onmogelijks, niet genoeg ervaring hiermee.

[John Baars]

Een F5 systeem geeft eigenlijk altijd randonscherpte. Daar valt mee te leven. Wil je dit toch niet dan bestaan er oculairen die dit ongemak behoorlijk goed corrigeren. Maar de prijs is een "tikkie" hoger dan de gesuggereerde 100 Euro.

[MichelB]

Tja, wanneer je voor 4mm gaat kun je een andere planetary kopen, zoals deze. Een optie is ook om een 4m ortho te kopen, die heeft wel een veel kleiner beeldveld dan de planetary, maar geeft wel een scherper beeld.
Maar je kunt je bestaande oculair ook met een 2x barlow gebruiken, dan wordt het ook een 4mm.
Allen kosten minder dan 100 euro.

Een vervanger voor je 28mm is lastiger zonder te weten wat je verwachtingen zijn. Moet het een breedveld zijn of kan aan standaard plossl ook? De eerste kost meestal meer dan de tweede. Ik zelf heb een Meade SWA, die, 68 graden gezichtsveld, maar wel vrij zwaar. Een heel fijn oculair vind ik. Veel gebruikt is denk ik een Baader Hyperion, tweedehands kom je in de buurt van 100 euro.

[sixela]

Hoeveel kijkhoek moet je absoluut hebben, voor het korte oculair? Heb je graag veel oogafstand?

De beste planeten- en deepskyoculairs als een kleine kijkhoek genoeg is zijn orthos, bijvoorbeeld Kasai orthos. http://www.vegaoptics.de/Kasai-Ortho...0_p5301_x2.htm . Maar de oogafstand is wel erg klein en je moet ervoor zijn.

Maar als 8mm ke kortste oculair is, dan zou ik niet direct naar 4mm gaan. Er zijn vele nachten waar de seeing het gebruik daarvan niet gaat toelaten. Ik zou eerder iets tussen de 5-6mm kiezen, en dan kun je later je 8mm en dat oculair gaan barlowen.

Als je echt een 4mm wilt met meer oogafstand, dan zie ik vooral de TMB Planetary of dezelfde bij Skywatcher of TS.

Wat betreft het lange oculair in een f/5: cheap, widefield, good: pick two. Als je het over breedhoekoculairs blijft hebben: iets beter dan die SuperView zijn de TS WAs, maar je gaat nog steeds astigmatisme aan de rand zien (minder, maar het zal er nog zijn). Daarna is er een trapje hoger de TS Paragon, daarna de Meade SWA/Celestron Ultima-LX/enz. en dan gaan de prijzen nog hoger. Je kunt dus ofwel je breedhoekdromen laten varen, ofwel in de buidel tasten, ofwel leven met je bestaande SuperView en iets tussen de 28 en de 8mm nemen, zoals een TS Expanse of TS NED tussen de 22mm en 15mm (want kortere oculairs zijn ook goedkoper).

[konussky]

Bedankt voor de duidelijke antwoorden, ik heb het wel begrepen denk ik bij de grotere brandpunten en breedbeeld, is goedkoop dus geen oplossing en kom ik bij
de duurdere oculairen uit. voor de kleinere brandpunten gaat het waarschijnlijk de tmb serie worden of misschien kasai. Breedbeeld is natuurlijk mooi maar voor mij bij de hogere vergrotingen niet zo belangrijk. kijk ook naar 5 mm dan heb ik 200x vergroting lijkt mij ook genoeg, want de seeing lijkt mij een goed argument we zijn nu eenmaal lichtvervuild in noordeuropa. dan nog een vraag over een barlow lens , vanuit de fotografie weet ik bijvoorbeeld met 2x convertor dat je veel beeldkwaliteit inlevert. ik heb een nikon 70-200 vr 2 f2,8 lens met een tc 20 type 3 maar ben toch niet helemaal weg van de beeldkwaliteit met convertor erop, moet ik mij bij een barlow ook zoiets voorstellen of valt dit nog wel mee voor visueel gebruik ? voor de 28 mm even doorsparen dus. vast bedankt voor de antwoorden.

[svdwal]

Bij een goede Barlow lever je geen kwaliteit in.

Oculairen die zonder barlow dezelfde vergroting leveren en wel een fijn eye relief hebben hebben overigens ook een barlow-achtige constructie ingebouwd zitten. Een goede losse barlow is dan veelzijdiger.

[konussky]

svdwal, bedankt dus zoals sixela ook al aangaf is een barlow een goede oplossing, welke is dan geschikt ik zie namelijk zowel korte als lange voor bij komen, maar heb geen idee wat het verschil is behalve de lengte, en dat zegt natuurlijk niks over de kwaliteit.

[sixela]

Bedankt voor de duidelijke antwoorden, ik heb het wel begrepen denk ik bij de grotere brandpunten en breedbeeld, is goedkoop dus geen oplossing en kom ik bij
de duurdere oculairen uit. voor de kleinere brandpunten gaat het waarschijnlijk de tmb serie worden of misschien kasai. Breedbeeld is natuurlijk mooi maar voor mij bij de hogere vergrotingen niet zo belangrijk. kijk ook naar 5 mm dan heb ik 200x vergroting lijkt mij ook genoeg, want de seeing lijkt mij een goed argument we zijn nu eenmaal lichtvervuild in noordeuropa.

Seeing heeft niet met lichtvervuiling te maken maar met turbulentie.

Als je naar een 5mm kijkt moet je zeker ook naar de TS NED kijken. Wat meer kijkhoek (evenveel als je TMB) en ook wat meer oogafstand dan een ortho, en niet slecht voor de prijs (en, vind ik, op de as beter dan de TMBs).

dan nog een vraag over een barlow lens , vanuit de fotografie weet ik bijvoorbeeld met 2x convertor dat je veel beeldkwaliteit inlevert.

Met een goede barlow lever je niet veel beeldkwaliteit in. Maar een goede barlow kost evenveel als een goed oculair (de beste van de "niet te dure" is de TeleVue, net boven de €100, maar voor €70 heb je ook al goede), dus het is enkel interessant eens je genoeg oculairs hebt en de gebarlowde niet in effectieve brandpuntsafstand overlappen met andere oculairs.

Het voordeel is dat bij eenvoudige oculairs de oogafstand afhangt van de brandpuntsafstand, en dus is een gebarlowde 8mm ortho veel comfortabeler dan een 4mm ortho. Dat is trouwens min of meer het principe van die TMB-oculairs.

[konussky]

Bedankt sixela voor het antwoord, ga voor een goede barlow. Ben ook nog in bezit van een 25 en 9 mm kellner met de andere oculairen heb ik dan 8 verschillende brandpunten. ga ook nog even kijken naar de ts ned of kasai, laat wel weten wat het geworden is. ben ook nog aan het kijken voor een coma corrector, maar of dit voor visueel veel uitmaakt weet ik niet, beginner dus. mooi forum is dit toch.:smile:

[sixela]

Als je die Kellners gebruikt moet je inderdaad een barlow hebben, want zonder barlow zijn ze in zo'n kijker eigenlijk bagger, ook op de as.

Helaas zijn de Japanse 3-lenzige shorties tegenwoordig even duur als een 2x TeleVue, dus je zit al tegen de €100 te kijken (en helaas zijn de shops slim genoeg om de prijs voor alle restanten ongezien van het merk op te trekken op dat niveau), €30 meer dan toen er nog Kasai/Antares/Orion/Celestron Ultima 3-lenzige Japanse shorties te vinden waren.
De goedkoopste die ik zou aanbevelen is deze:
http://www.astronome.fr/produit-lent...ares-1536.html

[Opgelet, er is nog een goedkopere Chinese Antares 2x met een kleinere lens, en die is minder goed. Van Antares is B2S Chinees en UB2S de betere Japanner, ook te herkennen aan het feit dat de marketing de vrije opening van 27mm aanprijst en soms de Japanse oorsprong. U2BSD is de Japanse drielenzer die helaas net even duur is geworden als de anderen.]

De meest veelbelovende goedkopere barlow is de nieuwe Baader Q-barlow, maar hij is nog te nieuw en ik heb hem niet gezien/getest. Chinees, maar als hij dezelfde kwaliteit heeft als de Baader Classic Orthos van dezelfde bron dan zit de prijs/prestatieverhouding goed (en je hebt twee vergrotingen afhankelijk van de afstand van de lens tot het oculair, want je kunt het element op het oculair vijzen of in een houder zoals een klassieke barlow). Er staat "april 2012" op de site van Baader maar het wordt wellicht november, want Baader heeft blijkbaar voor die barlows en de Classic Orthos wel wat leveringsproblemen...
http://www.teleskop-express.de/shop/...erguetung.html

Maar dat is natuurlijk nog tien vogels in de lucht vergeleken met die Japanse barlows of een TeleVue.

[EdwardB]

Een F5 systeem geeft eigenlijk altijd randonscherpte. Daar valt mee te leven. Wil je dit toch niet dan bestaan er oculairen die dit ongemak behoorlijk goed corrigeren. Maar de prijs is een "tikkie" hoger dan de gesuggereerde 100 Euro.

Aan wat voor bedrag moet je dan ongeveer denken als je een oculair wilt voor f/5 die voor randscherpte echt goed gecorrigeerd zijn? €200,-? of al gauw in de >€500,- klasse?

[sixela]

Hangt af wat je "echt goed" vindt, en hoeveel kijkhoek je wilt. Als je het op Plössls houdt is €100 ruim voldoende --je bent niet ver van de TeleVue Plössl, niet onterecht de referentie voor Plössls.

Wil je korte 70° oculairs, dan zijn TS Expanses al niet zo slecht meer (ook rond de €100).

Wil je wat langere oculairs of oculairs die nog wat beter zijn, dan zit je al te lonken naar Vixen LVW, Panoptic en Pentax XW, en dan begint het voor bijvoorbeeld een 24mm Pan bij €280 en dan is 'the sky the limit'.

Maar op elk prijspunt voorbij de €80 vindt je wel iets dat beter is dan wat goedkoper is en 'slechter' dan wat duurder is...

[EdwardB]

Hangt af wat je "echt goed" vindt, en hoeveel kijkhoek je wilt. Als je het op Plössls houdt is €100 ruim voldoende --je bent niet ver van de TeleVue Plössl, niet onterecht de referentie voor Plössls.

Wil je korte 70° oculairs, dan zijn TS Expanses al niet zo slecht meer (ook rond de €100).

Wil je wat langere oculairs of oculairs die nog wat beter zijn, dan zit je al te lonken naar Vixen LVW, Panoptic en Pentax XW, en dan begint het voor bijvoorbeeld een 24mm Pan bij €280 en dan is 'the sky the limit'.

Maar op elk prijspunt voorbij de €80 vindt je wel iets dat beter is dan wat goedkoper is en 'slechter' dan wat duurder is...

Ik had met die vraag het oculairenhoofdstuk van Rutten en van Venrooij's 'Telescope Optics' in gedachten. Volgens dat hoofdstuk heeft nagenoeg elk oculair (inclusief Plössl en Erfle), en vooral bij f/5, behoorlijk veel last van astigmatisme die al op korte hoekafstand van de optische as ruimschoots de 5 boogminuten overtreft. Alleen de Nagler presteert dan nog goed, ook stukken beter dan een 6 lenzige Erfle waarmee hij wordt vergeleken verder in het hoofdstuk.

Tegenwoordig is het er niet makkelijker op. Kon je vroeger nog kiezen voor verschillende types zoals: Huygens, Ramsden, Plössl, Orthoscopisch, Erfle etc. al naar gelang de toepassing waarop je ze wilde gebruiken (lange f/ kijkers, zonneprojectie, planeten, groothoek etc.), nu lijkt men vrijwel alleen nog te kunnen kiezen uit Plössl, Plössl en voor de verandering ook nog eens Plössl. Alleen de onderlinge prijzen zijn dan verschillend, en dan kan je eigenlijk alleen daar van uit gaan en niet meer van het type.

[sixela]

Ik had met die vraag het oculairenhoofdstuk van Rutten en van Venrooij's 'Telescope Optics' in gedachten. Volgens dat hoofdstuk heeft nagenoeg elk oculair (inclusief Plössl en Erfle), en vooral bij f/5, behoorlijk veel last van astigmatisme

De grafieken 16.16 en 16.17 zijn voor een vlak brandvlak, maar het oog kan op verschillende afstanden scherpstellen, dus zo erg is het nu ook weer niet. Trouwens, de maximum hoek voor een Plössl is 25°, niet 50°, omdat er in het boek met hoeken ten opzichte van de as wordt gerekend.

http://www.telescope-optics.net/eyep...erration_2.htm heeft grafieken voor het best gekromde brandvlak.

Zo erg is het allemaal niet. Vooral omdat spotdiagramma's er soms slechter uitzien dan nodig, omdat de buitenste delen niet altijd een grote densiteit aan stralen bevatten. Eigenlijk moet je de puntspreidingsfunctie gaan berekenen om helemaal correct te optimaliseren.

Echte ontwerpen doen trouwens nog wat beter dan de ontwerpen in die bronnen, vooral met wat duurdere glastypes (een notoir tegenvoorbeeld is de Brandon, een oculair met twee doubletten waar het astigmatisme aan de rand inderdaad van het beeld springt in een f/5). Merk bijvoorbeeld op hoeveel minder astigmatisch de "modern Plössl" (uit een patentpublicatie van Al Nagler) in figuur 16.26 is ten opzichte van de "Plössl" van figuur 16.9. De voorbeelden van Vlad op telescope-optics.net zijn trouwens ook al een beter dan de oculairs in R&vV.

En dat je bij eenvoudige oculairs vooral Plössls en orthos hebt heeft te maken met de kwaliteit van die (moderne geoptimaliseerde) ontwerpen voor hoeken tot 20-25° van de as. Vergelijk al die klassieke ontwerpen maar op de site van Vlad: als je moet kiezen tussen ortho, Plössl, slechter, slechter en veel slechter dan is gebrek aan keuze niet zo'n probleem (het monocentrisch oculair is als nauwhoeker wel interessant, en daardoor heeft die in de TMB Supermono trouwens de Komst van de Plössl overleefd).

Met een barlow erbij doe je trouwens veel beter, vandaar dat er zoveel negatief-positiefontwerpen zijn (en vandaar dat ik meermaals gesteld heb dat je onder f/5 voor erg hoge vergrotingen inderdaad wel een barlow kunt gebruiken, want dan is de sferische aberratie in te eenvoudige oculairs inderdaad niet meer onzichtbaar, zelfs op de as). De Nagler is er mar één voorbeeld van, maar zelfs een TMB Planetary van €59 heeft een negatief-positiefontwerp. Eigenlijk zijn vrijwel alle 60°-100° oculairs zulke ontwerpen (behalve de Panoptic, die er wat anders uitziet).

Dat Erfles er niet uitzien in f/5 telescopen als breedhoekoculairs, daar hoef je me niet van te overtuigen. Dat is trouwens al door iedereen in het onderwerp bevestigd.

[EdwardB]

Zo erg is het allemaal niet. Vooral omdat spotdiagramma's er soms slechter uitzien dan nodig, omdat de buitenste delen niet altijd een grote densiteit aan stralen bevatten. Eigenlijk moet je de puntspreidingsfunctie gaan berekenen om helemaal correct te optimaliseren.

Inderdaad zien de spotdiagrammen er erger uit dan wat je in de kijker ziet. Hoewel ik me (pas) de laatste maanden steeds meer ben gaan ergeren aan de slechte sterbeelden in mijn Erfle 32mm. Dit oculair heeft trouwens een aparte maat barrel, ca. 36mm doorsnee, 1,44 inch?

Mooie site die van telescope-optics.net. Een tijdje geleden heb ik die uitgeprint. Helaas kwam ik er pas daarna achter dat het printformaat de pagina’s niet volledig afbeeldt. Ik kan dan alleen de spotdiagrammen t/m de Kellner zien.